خانم طاوس مداح شهیده کشف حجاب در شهر مذهبی نراق

رضا شاه پهلوی فرزند عباسعلی(1256 – 1323) پس از تنها سفر خارجی‌اش به ترکیه در ۱۲ خرداد ۱۳۱۳ تحت تأثیر اقدامات غرب‌گرایانه مصطفی کمال پاشا مشهور به آتاترک(1881 میلادی – 1938 میلادی) قرار گرفت. در این دوره نیز شایعاتی دربارهٔ ممنوعیت حجاب در مدرسه‌های دخترانه پخش شد، ولی قانونی در این راستا تصویب نشد .

رضا شاه ترجیح می‌داد که مردم نسبت به تقیدات دینی در زمینه حجاب سستی نشان دهند. رضا شاه که شدیداً تحت تأثیر بی‌حجابی زنان ترکیه قرار گرفته بود، این مسئله را پس از یک سال از گذشت سفر به ترکیه در آذر ۱۳۱۴ به محمود جم رئیس‌الوزرا چنین بازگو کرد :

نزدیک دو سال است که این موضوع سخت فکر مرا به خود مشغول داشته‌است، خصوصاً از وقتی که به ترکیه رفتم و زن‌های آنها را دیدم که «پیچه» و «حجاب» را دور انداخته و دوش به دوش مردهایشان در کارهای مملکت به آنها کمک می‌کنند، دیگر از هر چه زن چادری است بدم آمده‌است. اصلاً چادر و چاقچور دشمن ترقی و پیشرفت مردم است. درست حکم یک دمل را پیدا کرده که باید با احتیاط به آن نیشتر زد و از بینش برد .

از این رو بخشنامهٔ کشف حجاب جهت تصویب رضاشاه در تاریخ ۲۷ آذر ۱۳۱۴ از طرف نخست وزیر به دربار فرستاده شد تا در آغاز دی‌ماه فرمان اجرای غیررسمی قانون کشف حجاب به تمام ولایات ایران ارسال گردد. رضا شاه در ۱۷ دی سال ۱۳۱۴ طی جشن فارغ‌التحصیلی دختران بی‌حجاب در دانشسرای مقدماتی رسماً بر کشف حجاب تأکید کرد .

شهر نراق از مراکزی است که تقیدات دینی و مذهبی مردم از جمله زنان سرآمد بوده و برایشان از درجه اعتبار بالایی برخوردار است .
ماموران رضا شاه به نام امنیه وارد نراق می شوند و طی چند مدت با کمک یکی دو نفر از عناصر بومی لَچَک و چارقَد و روبنده از سر زنان مومنه می کِشند و آنان را مورد ضرب و شتم قرار می دهند.

دختران و زنان ناچار می شوند کمتر از خانه خارج شوند ولی 80 سال قبل در منازل حمام نبوده و فی الاجبار برای رفتن به حمام خزینه ای و یا شرکت در نمازهای جماعت در مسجد باید از خانه خارج می شدند . و یا زنان برای کمک به همسرانشان در مزارع و دامداری و کشاورزی مجبور بودند از خانه بیرون بیایند .دختران محجبه نراقی مجبور بودند به کلاس درس که آن مقطع در کاروانسرای زیبای بازار شمس السلطنه و بعد مدرسه فاضل نراقی تحصیلات داشتند از منزل خارج شوند .

از آن طرف ماموران حکومتی کشف حجاب اجباری در کمین بودند چادر از سر زنان پرهیزگار و پاکسرشت نراقی بر دارند . هیچ دختر یا بانویی حاضر به پشت پا زدن به تقیدات شرعی و عرفی خود نبود فلذا ماموران اقدام های خود را خشن تر و توهین و گستاخی را افزایش می دادند .

در یک مورد زن پاک طینت و دلیری به نام معصومه(مشخصات محفوظ) مقابل مامورین ایستادگی نموده و سیلی محکمی بر گوش یکی از آنان می نوازد و مورد حمایت مردم بی دفاع قرار می گیرد و همچنان این شجاعت بین قدیمی ها نَقل مجلس است .
مقاومت خانم های نراقی در مقابله با کشف حجاب اجباری در 80 سال پیش منجر به شهادت یکی از زنان مومنه می شود .

خانمی به نام طاوس مداح در کوچه ای که به نام حاج شیخ عباس مشهور است مورد تعقیب مامورین حکومت رضا شاه پهلوی قرار می گیرد . طاوس دخترش به نام نصرت مداه(مداح) را در آغوش گرفته و با چادر و حجاب فرار می کند .

محل شهادت شهیده حجاب نراق خانم طاوس مداح

ماموران بر سرعت خود می افزایند و طاوس خانم مسیر خود را به سمت منزل آقای حسین خان یوسفی فرزند محمد یوسف تغییر می دهد و لیکن دم درگاه او را متوقف می کنند . مامورین به طرز وحشتناک چادر از سر او می کشند که مشارالیها نقش بر زمین می شود . دخترش نصرت که وحشت زده شده بود روی بدن مادر افتاده و گریه کنان فریاد می زند ننه ؛ ننه ولی هیچ جوابی نمی شنود .

خانم طاوس مداح از ترس و وحشت دِق کرده و به تعبیری سنکوب یا سکته می کند و مامورین هراسان پیکر بی جان شهیده حجاب طاوس را رها کرده و به زنان همسایه اجازه می دهند جنازه متوفی را انتقال دهند .

محل شهادت شهیده حجاب نراق خانم طاوس مداح

پیکر " طاوس مداح " شهیده شاخص حجاب در شهر نراق پس از ادای احترام و تشییع در قبرستان که پایین تر از ساختمان فعلی بسیج می باشد خاکسپاری می گردد . این مکان از سال 1378 از قبرستان متروکه خارج و به بوستانی به نام بسیج نام گذاری گردیده و آثاری از قبر طاوس و قبور دیگر موجود نیست .

یادآوری می گردد طاوس مداح فرزند کربلایی کاظم متولد سال 1276 شمسی (1314 قمری)و دارای شناسنامه 1050 و نام مادرش معصومه می باشد . اخیرا که شماره ملی برای همه ی شناسنامه داران متوفی و زنده در نظر گرفته شده شماره ملی 0579419037 در اداره ثبت و احوال شهرستان دلیجان برای مشارالیها ثبت گردیده است . ضمنا شهرت شناسنامه نامبرده مداه بوده که در شرایط بعد به مداحی تغییر یافته است .

طاوس خانم خواهر مرحوم حسینعلی جوشقانی پدرِ عبدالباقی بحرینی بوده ولی نام فامیلی اش را طبق سنت قدیم از همسرش به شهرت مداه(مداح) گرفته است .

همسر طاوس خانم به نام درویش شِکَرعلی مداح فرزند درویش اسماعیل متولد سال 1266 شمسی (1304 قمری) و نام مادرش صاحب جان اهل روستای جوشقان قالی از توابع بخش قمصر کاشان استان اصفهان دارای شماره ملی 0579419029 می باشد .
این خانواده دارای چهار فرزند به اسامی منصورعلی –بهارعلی – محمدعلی(تاج محمد) و نصرت بودند که فامیلی آنان در شناسنامه مداحی و جملگی فوت و در آرامستان بهشت زهرا(س) تهران خاکسپاری شده اند .
ضمنا مرحوم درویش شِکَرعلی که به دلیل چاک لب بالا به درویش شِکَرلَب مشهور می باشد دارای چندین زن دائم و موقت و فرزندان دیگر بوده است .

  

سنگ مزار مرحوم بهار علی  مداحی

اهالی محترم شهر نراق یکی از فرزندان ذکور شهیده حجاب طاوس خانم را به نام بهارعلی مداحی (همسرش مرحومه جواهر اکبری فرزند رضا) می شناسند که ذاکر اهل بیت بود و مرتب در مسجد جامع و مسجد امام حسن(ع) به روضه خوانی در مصیبت ائمه معصومین می پرداخت و شغل دیگرش چینی بند زن بود و تاریخ 5/7/1370 فوت نمود .

  

                                                                                                            مرحومه نصرت مداح

تنها دختر طاوس خانم که در صحنه شهادت مادرش حضور داشته به نام نصرت مداح فرزند درویش شِکَرعلی دارای شناسنامه 1053 و متولد 1336 هجری قمری(1296هجری شمسی) همسر مرحوم میرزا قنایی فرزند علی اکبر (سیاره) بوده که تاریخ 21/6/1390 فوت نمود .

ذکر این نکته ضروری است که یک قرن پیش اسامی طاوس برای دختران متداول بوده و یکی از خانم های دیگری که در نراق نامش طاوس بود همسر مرحوم شیخ احمد پدر شیخ غلام جعفری می باشد .


سلحشوران شهر نراق از حاج حسین قنایی فرزند میرزا اهل شهر نراق و سایر دوستانی که برای شناسایی و معرفی شهیده حجاب مساعدت داشتند کمال تشکر را می نماید .