روستای نراقی زابل استان سیستان و بلوچستان پدیده ای از حسن نراقی سالم
برای اولین بار سایت سلحشوران شهر نراق از نام روستایی به نام نراقی در دهستان بنجار شهرستان زابل استان سیستان و بلوچستان اطلاع رسانی نمود .
نمایی از روستای نراقی در زابل
پس از نمایش مطلب جناب آقای فرزاد نراقی سالم فرزند حسن ابن آقا محمد نراقی طی ارتباط وضعیت کاملی از نحوه شکل گیری روستای نراقی زابل را تشریح فرمود که با مطالب تکمیلی توسط نویسنده سایت سلحشوران شهر نراق به آگاهی تاریخ دوستان می رسد :
فرزاد نراقی سالم
یک قرن پیش به علت هرج و مرج در کشور ؛ شهرهای مختلف آماج تعدی و غارت و خیانت افراد سَرکش و قلدر بود .
با شروع جنگ جهانی ، منطقه بیش از پیش نا امن گردید. نایب حسین خان کاشی در منطقه کاشان و علی قلی خان زَلقی(زلکی) عَلَم طغیان برافراشت و نواحی کمره(خمین) و گلپایگان را غارت کرد. هم زمان رجبعلی خان بختیاری(آسترکی) فرزند آرستم نیز در حدود اراک یاغی شد و به غارت خوانسار و کمره پرداخت. در سال های بعد نیز این تاخت و تاز ها گه گاه ادامه داشت .
سال 1297 هجری شمسی رجبعلی به دلیل انبارهای فراوان آذوقه و جواهرات ذی قیمت نراق که مرکز تجارت در جاده ابریشم بود را مورد تاخت و تاز قرار داد .
مردم تلاش های زیادی برای مقابله با مهاجمین وحشی داشتند و چندین نوبت به زد و خورد انجامید لیکن به علل مختلف بر آنان فایق نیامدند .
زنان نیز تلاش کردند طلا و جواهرات خویش را داخل پلاستیک یا ظروف جانمایی و در کوره های آب مخفی نمایند .
در یکی از روزها خانم محترمی به نام فاطمه که طلا و جواهرات قابل توجهی را در کوره آب تعبیه کرده بود به دلیل لو دادن نیروی بومی و حمله قشون رجب ها سنکوپ(سنگ‌کوب) نموده و پس از سکته و فوت در نراق خاکسپاری گردید .
دو فرزند این خانواده به اسامی حسن نراقی سالم چهار ساله و ملوک(مولود) نراقی فرزندان آقا محمد نراقی برای در امان ماندن از تعدیات حرامی ها منزل پدری در نراق که آنزمان به حاج محمد جعفر نراقی (برادرانش حاج محمد و علی نام داشتند) مشهور بود را به قصد تهران ترک می نمایند . آن دو در منازل دایی های خود سکنی می یابند .
خانواده مرحوم حسن نراقی سالم در سال های قبل
بعدا ملوک نراقی سالم با آقای علی محمد مهدوی فرزند سلیمان اهل نراق ازدواج کرد و صاحب فرزندانی به این اسامی شدند :
- عباس مهدوی(فوت شد)
- حبیب مهدوی( کهنسال است)
- عبدالله مهدوی( تاریخ 27 تیر 1389 فوت و در قطعه 196 ردیف 77 شماره 5 کنار مادرش در بهشت زهرا(س) تهران خاکسپاری گردید)
- احمد مهدوی(در قائمشهر زندگی می کرد و پس از فوت در ساری استان مازندران خاکسپاری شد)
- ربابه مهدوی با همسرش محمد امینی فرزند روح الله در تهران سکونت دارند .
- ملیحه مهدوی و طاهره مهدوی
نمایی از روستای نراقی در زابل
علی محمد مهدوی تاریخ 28 تیر 1356 فوت نمود و در قطعه 9 ردیف 117 شماره 37 بهشت هزا(س) خاکسپاری گردید . همسرش ملوک نراقی سالم به رسم قدیم نام خانوادگی خود را مهدوی انتخاب نمود و تاریخ 13 خرداد 1365 به رحمت الهی پیوست و در قطعه 196 ردیف 76 شماره 5 بهشت هرا(س) تهران خاکسپاری گردید .
حسن نراقی سالم تاریخ 1 اسفند 1293 از پدر و مادری به نام آقا محمد و فاطمه در شهر نراق متولد گردید . شناسنامه شماره 29064 به وی تعلق دارد .
سال 1311 هجری شمسی در تهران به خدمت سربازی اعزام گردید و پس از پایان اجباری در تهران به کسب درآمد پرداخت .
سال حدود 1314 هجری شمسی به دعوت میرزاعباس نراقی(متوفی به سال 1341) فرزند فضل الله معاون التجار و همسرش خانم معصومه ملاکوهی فرزند حبیب الله با آنان راهی زابل در استان سیستان و بلوچستان گردید .
عباس مهدوی نراقی
عباس و معصومه دارای دو پسر به اسامی هوشنگ مهدوی(همسرش دختر دایی اش زری ملاکوهی فرزند حبیب الله) و منوچهر مهدوی(همسرش رفعت رئوفی فرزند احمد) بودند .
قدسی(قدسیه) مهدوی و عطاءالله مهدوی فرزندان دیگر فضل الله معاون التجار
نیز مدتی در زابل منزل برادرشان میرزاعباس سکونت داشتند . منزل حدود 5000
متری آنان سال 1396 در زابل فروخته شد.
حسن نراقی به توصیه میرزا عباس به طور مجردی در زابل ماندگار و به امر تجارت و کشاورزی مبادرت ورزید . وی بعد از مدتی در تاریخ 2 اسفند 1331 با گوهرتاج خانم همتیان ضرّابی فرزند ابراهیم متولد تاریخ 5 اردیبهشت 1307 در سبزوار دارای شناسنامه 22155 ازدواج نمود .
مرحوم حسن نراقی سالم فرزند آقا محمد و همسرش مرحومه گوهرتاج خانم همتیان فرزند ابراهیم
گوهر خانم که نام مادرش ملک تاج خانم بود تاریخ 1 شهریور 1375 در اثر ابتلا به سرطان بدرود حیات گفت و در قبرستان شهر زابل خاکسپاری گردید .
خداوند به این زوج در طول حیاتشان فرزندانی عنایت فرمود که در زابل متولد شدند :
مرحومه پروین نراقی سالم در کنار پدرش حسن نراقی در جوانی
- پروین نراقی سالم تاریخ تولد 23 اسفند 1333 دارای شناسنامه شماره 11554 و تاریخ 14 آبان 1363 در سن 29 سالگی فوت نمود و در قبرستان شهر زابل خاکسپاری گردید .
- پرویز نراقی سالم تاریخ تولد تاریخ تولد 11 مهر 1336 دارای شناسنامه 158 موالید و سال 1371 در اثر اتفاق ناگوار فوت نمود .
- فریبرز نراقی سالم تاریخ تولد 5 اردیبهشت 1338 دارای شناسنامه 34 موالید و سال 1386 فوت نموده و در قبرستان بهشت رضا شهر مشهد استان خراسان خاکسپاری گردید .
- فرزاد نراقی سالم تاریخ تولد 6 اردیبهشت 1344 دارای شناسنامه شماره 137 و در فردیس کرج سکونت دارد .
- فریده نراقی سالم تاریخ تولد 6 اردیبهشت 1344 دارای شناسنامه 138 و در تهران سکونت دارد .
- فاطمه(پوری) نراقی سالم تاریخ تولد 12 خرداد 1340 دارای شناسنامه 122 موالید و در پلیزنتون کالیفرنیا ایالات متحده آمریکا مقیم می باشد .
- فهمیه نراقی سالم تاریخ تولد 19 فروردین 1351 دارای شناسنامه شماره 275 و در زاهدان سکونت دارد .
- فرزاد و فریده نراقی سالم دوقلو متولد شده اند و پروین و پرویز و فریبرز نراقی سالم به رحمت الهی پیوسته اند .
خانم ملک تاج خانم همتیّان ضرّابی فرزند میرزا محمدخان (مادر همسر حسن نراقی) که با این خانواده زندگی می کرد سال 1292 متولد و تاریخ 20 اردیبهشت 1368 فوت و در قبرستان زابل خاکسپاری گردید .
مرحومه گوهرتاج خانم همتیان ضرابی
حسن آقا با سخت کوشی و قدرت در روستاهایی همچون ده نظر ؛ ده میر عبدالله ده درگی حومه زابل به امر کشاورزی مبادرت می ورزد و حتی به عللی به ورشکستگی نیز می رسد و مجبور می شود زمین های روستا را واگذار نماید .
زمین و محصولات روستای نراقی زابل در سال 1395
سرانجام در اطراف آن روستاها یک روستای مجزا به نام نراقی درست می کند که هم از نام خانوادگی خود استفاده کرده باشد و هم نام شکوهمند زادگاهش نراق را یادآور باشد .
نَهری به نام نراقی از رود هیرمند را به روستای نراقی می کشاند و با کشاورزی و اقدام های دیگر به آبادانی آن می پردازد . مجموعا 400 هکتار را در اختیار خود قرار می دهند .
اعضای خانواده حسن نراقی سالم در سنین مختلف در یک قاب
یکی دو نفر از فرزندانش نیز دامداری احداث نموده و باعث تولید و شکوفایی می گردند . حسن نراقی و فرزندانش و روستا و نهر نراقی زبانزد می شود و حتی در استان سیستان و بلوچستان کم و بیش آنان را می شناختند و به درستکاری آوازه بودند .
در صفحه 461 کتاب سیستان ؛ رویداد نوزده بهمن هزار و سیصد و سی خورشیدی نویسنده آقای جواد محمدی خمک(سکایی سیستانی) در سال 1393 که توسط ناشر : رشد فرهنگ به چاپ رسید در یکی از انتخابات زابل اسامی اصلی ی انجمن نظارت و اعضای علی البدل را عنوان نموده و نام حسن سالم نراقی را ذکر نموده است .
روستای نراقی حومه شهر زابل استان سیستان و بلوچستان – سال 1349
از راست :
* آقای ... الله داد که مدیر شرکت فرش در تهران بود از اقوام خاندان نراقی سالم
* مرحوم حسن نراقی سالم فرزند آقا محمد سازنده روستای نراقی در زابل متوفی به سال 1359
* مرحومه پروین نراقی سالم فرزند حسن سوار بر اسب متوفی به سال 1363
* مرحومه گوهرتاج خانم همتیان ضرابی فرزند ابراهیم (همسر حسن نراقی سالم) متوفی به سال 1375
نهایتا آقای حسن نراقی سالم فرزند آقا محمد نراقی در سن 66 سالگی تاریخ 14 فروردین 1359 در بیمارستان فیروزگر تهران بدرود حیات گفت و پیکرش در قطعه 83 ردیف 91 شماره 27 بهشت زهرا(س) تهران خاکسپاری گردید .
سایت سلحشوران شهر نراق از همکاری صمیمانه جناب آقای فرزاد نراقی سالم فرزند حسن از بابت تحقیقات دو ماهه که برای اولین مرتبه در خصوص این خانواده و روستای نراقی زابل صورت می گیرد سپاسگزار می باشد .
آقا فرزاد سال 1369 با سرکار خانم فاطمه سالم فرزند عزت الله ابن اسدالله ابن محمدجعفر نراقی ازدواج نمود . خانم سالم که نیاکانش نراقی الاصل می باشد دارای تحصیلات لیسانس مامایی و بازنشسته آموزش و پرورش می باشد ولی دست از فعالیت فرهنگی بر نداشته و فعلا مدیر و موسس دبیرستان غیر انتفاعی دخترانه اسوه فردیس کرج می باشد . این زوج خوشوقت دارای دو فرزند موفق هستند :
سبا نراقی سالم متولد 1371 دانشجوی روان شناسی
سینا نراقی سالم متولد 1373 دانشجوی مهندسی عمران
خانم یوسفی
