نامه ماشاءالله خان کاشی سردار جنگ به آقا حسن و آقا حمزه و میرزا محمد علی بزرگان روستای رُباط تُرک دلیجان و دعوت آنان احتمالا به کاشان بیش از یک قرن پیش - سند شماره 596
۲۱ محرم ۱۳۳۷(برابر ۴ آبان ۱۲۹۷)
مُقرب الحَضرتان آقا حسن و آقا حمزه و میرزا محمد علی
شرحی را که نوشته بودید ملاحظه کردم اینک جواباً شماها می نویسم چون مایل باستعلام اینجانب شده اید با هرچند نفر دیگری که هستید حرکت کرده بیائید ، همه قِسم نسبت به شماها محبت و مهربانی خواهم کرد و رفع خسارات وارده شماها را هم حاضرم با کمال جدیّت بکنم . فوراً حرکت کرده بیائید و با کمال اطمینان خاطر بیائید تا قرار آسایش شماها را بخوبی بدهم .
روی پاکت نامه :
مُقرب الحضرتان آقا حسن و حمزه و میرزا محمد علی رباط ترکی(روستای رباط تُرک دلیجان استان مرکزی) مفتوح نمایند
مهر ارسال کننده نامه : سردار جنگ(ماشاءالله خان کاشی فرزند نایب حسین خان کاشی)
از استاد ارجمند آقای حاج سید مجتبی غفاری فرزند سید محمود بابت بازخوانی سند ۱۰۶ ساله متعلق به سردار جنگ سپاس گزار می باشیم .
توضیحات :
1- آقا حسن و آقا حمزه اهل رباط ترک برادر بودند و همچنان پس از یک قرن اثر و آثارشان در زادگاهشان وجود دارد.
یکی از مهمترین آثار باستانی روستای رُباط تُرکِ دلیجان قلعه آجری بود و داخل آن هشت بُرج داشت که یکی از آنها بُرج آقا حمزه رباط ترکی می باشد .
این روستا دارای شش مزرعه است که یکی از آنها به نام باغ آقا حسن شهره است .
2- واسطه انتقال نامه ماشاءالله کاشی سردار جنگ به رباط ترک میرزا فضل الله نراقی فرزند محمد جواد موسوم به معاون التجار بوده است .
3- نایبیان کاشان گروهی از اشرار و غارتگران بودند که اواخر قاجاریه در حدود کاشان و مناطق پیرامون آن مشغول غارت و خراج گرفتن از مردم در حدود دهههای ۱۲۸۰ و ۱۲۹۰ شمسی مشغول جنایات خود بودند. سردسته این گروه نایب حسین کاشی بود. وی اصالتا از ایل بیرانوند لرستان بود. پدربزرگ او از خرمآباد به کاشان آمد و در آنجا ساکن شد.
نایب حسین به همراه فرزند بزرگش ماشاءالله خان سردار جنگ و سایر افرادش به غارت مردم بیپناه و دستدرازی به نوامیس آنان پرداختند و حکومت مرکزی نیز از سرکوب آنان ناتوان بود.
این خانواده جنایت پیشه اقدامات بی شرمانه ای داشتند که دو نمونه آن به شهادت رساند روحانی جلیل القدر آقا علی نراقی فرزند میرزا محمد حسین مجتهد تاریخ 13 تیر 1292 در کاشان و نایب حسین خان نراقی فرزند یوسف خان تاریخ 3 دی 1287 در جوشقان استرک می باشد .
ماشاالله خان مشهور به سَردار جنگ و سَردار کاشی یکی از فرزندان نامرد نایب حسین کاشی تاریخ ٧ شهریور ١٢٩٨ شمسی در میدان توپخانه تهران به دار مکافات آویخته شد و آقا احمد مدیر نراقی یکی از برادران ارزشمند شهید آقا علی نراقی در میدان توپ خانه تهران شاهد مجازات یکی از قاتلین اخوی اش بود .
نایب حسین کاشی هم تاریخ 25 شهریور 1298 در تهران اعدام و شرارت خبیثانه آنان پایان یافت .