مسافرت مسعودمیرزا (ظل السلطان) فرزند ناصرالدین شاه قاجار به نراق

حاج محمد رضا نراقی به رئیس التجارنراق ملقب بود و علاوه بر نراق در همدان نیز به فعالیت های عمده اقتصادی می پرداخت . وی مورد احترام قاطبه مردم و دولتی ها بود . مرد متدین و خداترس بود و در حق رعیت و زیر مجموعه اجحاف نمی کرد .

 مرحوم حاج محمد نراقی فرزند حاج محمدرضا رئیس التجار نراقی

روزی سلطان مسعود میرزا ملقب به ظل السلطان(1228 – 1297ش) شاهزاده ی قاجار که حاکم 34 ساله اصفهان بود تصمیم داشت از مسیر کاشان و اردهال به تهران عزیمت نماید . مسعود میرزا پسر ناصرالدین شاه قاجار بود فلذا رئیس التجار نراقی که انسان دانایی بود به واسطه مردم داری و نفوذی که داشت از ظل السلطان دعوت نمود که هنگام عزیمت به تهران مسیر خود را کمی تغییر داده و به منطقه خوش آب و هوای نراق که در مسیر جاده تجاری ابریشم واقع است اتراق نماید .

مسعود میرزا سرانجام با اردوی حدود 200 نفر خَدم و حَشم وارد نراق گردید و تقریبا بالاتر از دانشگاه آزاد اسلامی فعلی بار و بندیل سفر را پیاده و مستقر شد و تاجر نراقی طوری برنامه ریزی کرده بود که قافله کمی از شهر فاصله داشته باشد .

حاج محمدرضا با گماردن عده ای از جمله جوانان قوی هیکل و مورد وثوق مقدمات شرایط مطلوب و ایده آل برای شاهزاده قاجار به مدت چند روز در نراق را فراهم آورد .

حاج محمدرضا رئیس التجار نراقی همراه با کاروان از نراق به تهران با شاهزاده قاجار همراه شد و در تهران به دربار قاجار راه یافت .
در یکی از ملاقات هایی که سلطان مسعود میرزا با پدرش ناصرالدین شاه قاجار(1210 – 1275) داشت از مهمان نوازی نراقی ها و حاج محمد رضا که بسیار متمول و غنی بود مطالبی به عرض پدر رساند . ناصرالدین شاه به علت نام نیکوی نراقی ها در طول تاریخ و خوش خدمتی که به فرزندش صورت گرفته باج و خراج (مالیات) سه سال نراق را در مکتوبه ای می بخشد و خوشحالی زاید الوصفی برای نراقی ها رقم می خورد . همچنین ناصرالدین شاه یک قبضه شمشیر مرصع به جواهر و خیلی ارزشمند را به رئیس التجارنراقی پیشکش می کند .

حاج محمدرضا در سن حدود 80 سالگی اواخر سلطنت ناصرالدین شاه در همدان دارفانی را وداع گفت و طبق رسمی که در بزرگان نراق متداول بود پیکرش را به وسیله تخت روان و چهارپایان به قبرستان وادی السلام شهر نجف کشور عراق منتقل و خاکسپاری نمودند .
همسر حاج محمدرضا صبیه حاج علی اکبر مالک متمول نراق بود . برادر زن حاج محمدرضا هم مرد نیکوکاری به نام حاجی ابوتراب مورد احترام قاطبه مردم بود .

فرزند برومند رئیس التجار به نام حاج محمد نراقی راه تجارت پدر را پیشه کرد و در نراق و همدان و مکان های دیگر به تجارت پرداخت . حاج محمد فرزند حاج محمدرضا نهایتا سال 1314 شمسی(80 سال پیش) دارفانی را وداع گفت .

فرزندان ذکور حاج محمد نراقی به ترتیب عبارتند از : صادق – رضا – هاشم – اسماعیل – احمد و کمال نراقی .

   هاشم نراقی

چند فرزند حاج محمد از تجار بزرگ ایران و جهان بودند که از جمله آنها مهندس هاشم نراقی بود . واحد کشت و صنعت ایران - آمریکا در سال 1969 میلادی (1348 شمسی) با اجاره‌ی 20 هزار و 267 هکتار زمین تاسیس و راه اندازی شد . سرمایه گذار اصلی این واحد ، یک آمریکایی ایرانی تبار ، به نام مهندس هاشم نراقی نوه حاج محمدرضا رئیس التجار بزرگترین پرورش دهنده بادام زمینی در کالیفرنیا بود .

کشت و صنعت ایران - آمریکا ، در اراضی اجاره ای خود اقدام به کاشت سبزیجات و صیفی جات و نیز پرورش انواع میوه کرد تا بخشی از آن را روانه بازار داخلی ایران کرده و بخشی دیگر را از طریق هواپیما به کشورهای حاشیه خلیج فارس و اروپا صادر نماید . همچنین تامین مواد اولیه چندین شرکت کنسروسازی و انجماد مواد غذایی نیز توسط همین شرکت صورت گرفت .

پرورش دام و تهیه ی علوفه نیز بخش دیگری از زمینه های فعالیت واحد کشت و صنعت ایران - آمریکا بود . باید خاطرنشان کرد که این شرکت ، در سال 1971 میلادی( 1350 شمسی) موفق شد تا برای نخسیتن بار ، مارچوبه ی تولیدی خود را به وسیله ی هواپیما به اروپا صادر نماید .
پس از فوت محمد نراقی تنها فرزند هاشم در نزاعی پس از تصادف رانندگی مهندس هاشم به آمریکا رفت و نهایتا آنجا فوت و خاکسپاری گردید .

سلحشوران شهر نراق از جناب آقای محمود فروغی پور فرزند حبیب الله اهل شهر نراق از بابت اطلاعات مورد وثوقش قدردانی می نماید .