متوفیان نراقی سال ۱۳۹۹ در سطح جهان

متاسفانه در طول سال ۱۳۹۹ عده ای از نراقی های گرانقدر از بینمان جدا و راهی بهشت برین شدند . ویروس منحوس کرونا نیز باعث گردید چند نفر از عزیزانمان را از دست بدهیم .

1- مولود حسینی فرزند احمد(مادرش طاهره سادات حسینی) تاریخ فوت 1 فروردین 1399 محل خاکسپاری بهشت زهراء(س) تهران

2- صغری اسماعیلی فرزند محمد(همسر حاج یوسف کاظمی) تاریخ فوت 3 فروردین 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

3- جواهر قجری فرزند محمد(همسر مرحوم اسدالله ابوالحسنی) تاریخ فوت 8 فروردین 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

4- محمد کریمی فرزند علی اکبر(دایی و ابوالزوجه سید حسین جوادی) تاریخ فوت 14 فروردین 1399 محل خاکسپاری قبرستان خاوهِ اردهالِ دلیجان

5- سلطانعلی یوسفی فرزند حسن تاریخ فوت 24 فروردین 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

6- زهرا قطبی فرزند نصرالله(همسر خلیل خان یوسفی) تاریخ فوت 24 فروردین 1399 محل خاکسپاری ایالات متحده امریکا

7- علی اصغر حمزه ای فرزند محمود تاریخ فوت 6 اردیبهشت 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

8- شیرین رئوفی فرزند تقی تاریخ فوت 7 اردیبهشت 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

9- خدیجه سادات میر قاسمی فرزند سید حسین(همسر حسن خنجری) تاریخ فوت 9 اردیبهشت 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

10- باقر کمره ای فرزند علی تاریخ فوت 10 اردیبهشت 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

11- سید علی بابا کریمی فرزند سید محمود(اخوی سید باقر) تاریخ فوت 26 اردیبهشت 1399 محل خاکسپاری بهشت رضوان دلیجان

12- نرگس شاطری فرزند عباس(همسر غلامعلی بیابان گرد) تاریخ فوت 6 خرداد 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

13- صغری غفاری فرزند سید عباس(همسر عباس معصومی) تاریخ فوت 17 خرداد 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

14- سید حسین مسعودی فرزند ... اهل علوی کاشان(داماد مرحوم رضا بیابانی نراقی) تاریخ فوت 19 خرداد 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

15- مهدی ترابی فرزند محمود تاریخ فوت 25 خرداد 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

16- حسین سلیمانی(کبابی) فرزند محمود تاریخ فوت 30 خرداد 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

17- حسین حمزه ای فرزند حمزه تاریخ فوت 30 خرداد 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

18- جمیله کمره ای فرزند رمضان تاریخ فوت 11 تیر 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

19- اکبر شاطری فرزند اصغر تاریخ فوت 21 تیر 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

20- حسن کمالی فرزند حسین تاریخ فوت 29 تیر 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

21- علی محمد اشرفی فرزند امیر تاریخ فوت 31 تیر 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

22- علی قنایی نراقی فرزند میرزا تاریخ فوت 5 مرداد 1399 محل خاکسپاری بهشت صالحین شهر جوشقان قالی از توابع میمه اصفهان

23- اکبر علوی فرزند ... (نوه مرحوم حاج احمد امینیان ابن غلامحسین) تاریخ فوت 10 مرداد 1399 محل خاکسپاری احتمالا بهشت زهراء(س) تهران

24- اسفندیار کریمی فرزند حسین تاریخ فوت 14 مرداد 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

25 - شوکت(مقدس)فروغی فرزند حسین تاریخ فوت 15 مرداد 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

26- نعمت الله شاه حسینی فرزند باب الله تاریخ فوت 20 مرداد 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

27- بلقیس(مریم) اشرفی فرزند امیر تاریخ فوت 23 مرداد 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

28- اقدس سلیمانی فرزند شهباز علی خسروی تاریخ فوت 26 مرداد 1399 محل خاکسپاری جَنب گلزار شهدای شهر نراق

29- سلطانعلی رزاقی فرزند رضا تاریخ فوت 29 مرداد 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

30- ماشاءالله عابدینی فرزند شکرالله تاریخ فوت 31 مرداد 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

31- زهرا اسماعیلی فرزند اسماعیل(همسر حبیب الله تیموری) تاریخ فوت 5 شهریور 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

32- احمد حدادی فرزند علی اکبر(داماد مرحوم رمضان یوسفی نراقی) تاریخ فوت 8 شهریور 1399 روز تاسوعا محل خاکسپاری بقعه امام زاده حمزه کروگان جاسب

33- صدیقه(فاطمه) عظیمی فرزند امید علی تاریخ فوت 10 شهریور 1399 روز بعد از عاشورا محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

34- عباس صالحی فرزند اسماعیل تاریخ فوت 15 شهریور 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

35- محمد رزاقی فرزند علی(داماد علی رحیمی) تاریخ فوت 21 شهریور 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

36- حسن رمضانی فرزند سیف الله(داماد غلامحسین کمره ای) تاریخ فوت 25 شهریور 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

37- فاطمه احمدی فرزند ابوالقاسم اهل قَلاور(مادر اخوان بهجتی) تاریخ فوت 29 شهریور 1399 محل خاکسپاری قبرستان نیم وَر محلات

38- گوهر مبینی فرزند احمد(مادر شهید مدافع سلامت ولی الله حسنی) تاریخ فوت ... مهر 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

39- ماشاءالله ابراهیمی فرزند حسین تاریخ فوت 4 مهر 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

40- محمد مهدی زاده فرزند ...(داماد یوسف رجبی) تاریخ فوت 6 مهر 1399 محل خاکسپاری احتمالا بهشت زهراء(س) تهران

41- اکبر حیدری فرزند جعفر ابن نادعلی تاریخ فوت 8 مهر 1399 محل خاکسپاری ابن باویه شهر ری تهران کنار همسرش فاطمه ترابی

42- رضا حیدری فرزند نصرالله تاریخ فوت 13 مهر 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

43- قنبر کریمی راد(حمامی) فرزند حسن تاریخ فوت 14 مهر 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

44- جواهر(کبری) بحرینی فرزند عبدالباقی(همسر علی هدایتی) تاریخ فوت 15 مهر 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

45- ولی الله حسنی(شهید مدافع سلامت با ویروس کرونا) فرزند حسینعلی تاریخ فوت 19 مهر 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

46- مصطفی ماهجان فرزند علی محمد تاریخ فوت 22 مهر 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

47- معصومه سادات بابایی فرزند سید قاسم(همسر علی اکبر شاطری) تاریخ فوت 23 مهر 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

48- علی اکبر کمره ای فرزند رضا تاریخ فوت 24 مهر 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

49- نصرت رحمانی فرزند غلامحسین(همسر حسین فروغی) تاریخ فوت 2 آبان 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

50- طلعت رجبی فرزند محمد(همسر ابوالقاسم پور هدایت) تاریخ فوت 5 آبان 1399 محل خاکسپاری قبرستان شهر دلیجان

51- بهجت محمودی فرزند شکرالله(همسر مراد نجاتی شهمیرزادی- خواهر عباس ،یوسف و حسن محمودی) تاریخ فوت 9 آبان 1399  محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

52- کبری میر جعفری فرزند سید ماشاءالله (مادر همسر غلامرضا مرادی) تاریخ فوت 13 آبان 1399 محل خاکسپاری قبرستان خاوه اردهال

53- مریم جعفری نراقی فرزند عبدالحسین(همسر سید مهدی سید یوسفی) تاریخ فوت 17 آبان 1399 محل خاکسپاری قریه مزرعه سادات لواسان تهران

54- علی قجری فرزند رحمت الله تاریخ فوت 20 آبان 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

55- علی جعفری فرزند رضا تاریخ فوت 25 آبان 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

56- قاسم اصفهانی فرزند عباس تاریخ فوت 26 آبان ۱۳۹۹ محل خاکسپاری آرامگاه خانوادگی جنب بقعه شاه سلیمان(ع) شهر نراق

57- هیبت الله قدرتی فرزند محمد علی(ساکن قبلی نراق) تاریخ فوت 27 آبان 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

58- عذرا(فروغ) محمدی فرزند علی محمد تاریخ فوت 30 آبان 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

59- مصطفی آقایی فرزند علی اکبر تاریخ فوت 30 آبان 1399 محل خاکسپاری ....

60- حسن نراقی فرزند محمد ابن ابوالحسن(نویسنده کتاب جامعه شناسی خودمانی) تاریخ فوت 1 آذر 1399 محل خاکسپاری ... تهران

61- سید حسین ریوَندی فرزند ...(داماد علی حیدری فرزند عباس) تاریخ فوت 3 آذر 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

62- محمد علی حیدری فرزند عباس تاریخ فوت 5 آذر 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

63- غلامعلی جعفری فرزند حسین تاریخ فوت 6 آذر 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

64- فاطمه حمزه ئی فرزند یوسف تاریخ فوت 6 آذر 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

65- رضا شوری فرزند محمد تاریخ فوت 7 آذر 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

66- زهرا رجبی فرزند حسین تاریخ فوت 12 آذر 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

67- علی اصغر صدرالدینی فرزند علی اکبر(باجناق عباس معصومی) تاریخ فوت 17 آذر 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

68- مهرداد واحدی فرزند نعمت الله (داماد سلطانعلی ترابی) تاریخ فوت 17 آذر 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

69- علیرضا پیشه وَر فرزند علی تاریخ فوت 24 آذر 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

70- قاسم موحدی فرزند علی تاریخ فوت 28 آذر 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

71- پری غفاری رضوانی فرزند حسین(همسر علی اکبری) تاریخ فوت 2 دی 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

72- اشکان رضوانی نراقی(علت مرگ سقوط بهمن) فرزند بهروز ابن نصرالله تاریخ فوت 6 دی 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

73- ابراهیم جعفری فرزند غلام تاریخ فوت 18 دی 1399 محل خاکسپاری قطعه خانواده شهیدان جنب بقعه شاه سلیمان و گلزار شهدای نراق

74- سید جمال موسوی فرزند سید ماشاءالله تاریخ فوت 21 دی 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

75- عزت قجری فرزند عبدالرحمان(همسر علی نصیری) تاریخ فوت 22 دی 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

76- عباس محمودی فرزند حسین(عموی شهیدان محمودی) تاریخ فوت 27 دی 1399 محل خاکسپاری قبرستان روستای واران جاسب

77- سلطانعلی پنبه زن فرزند خداداد تاریخ فوت 30 دی 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

78- ملوک احمدی فرزند احمد(همسر رضا احمدی) تاریخ فوت 10 بهمن 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

79- حسین(حسینعلی) بیابان گرد فرزند حسن(پدر شهید ابوالفضل) تاریخ فوت 10 بهمن 1399 محل خاکسپاری جنب بقعه شاه سلیمان گلزار شهدای نراق

80- رضا قجری فرزند حسن تاریخ فوت 21 بهمن 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

81- اعظم شاطری فرزند علی(همسر سید مرتضی حسینی) تاریخ فوت 24 بهمن 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

82- صدیقه پاشازاده عباسی فرزند ...(همسر غلامرضا لطفی فرزند سلطانعلی) تاریخ فوت 3 اسفند 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

83- شعبانعلی شاطری فرزند محمد تقی(برادر مصیب و مسلم) تاریخ فوت 4 اسفند 1399 محل خاکسپاری بهشت معصومه شهر قم

84- اشرف حمزه ای فرزند احمد(همسر مرحوم احمد قجری فرزند سلطانعلی) تاریخ فوت 5 اسفند 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

85- قمر الملوک مرادی نراقی فرزند ذبیح الله تاریخ فوت 17 اسفند 1399 محل خاکسپاری وادی السلام شهر نراق

86- عباس شفیعی فرزند مصیب تاریخ فوت 27 اسفند 1399 محل خاکسپاری بهشت زهرا(س) تهران

87- احمد یوسفی فرزند رضا تاریخ فوت 29 اسفند 1399 محل خاکسپاری بهشت سکینه کرج

شما همشهریان هم می توانید به تکمیل لیست کمک کنید

به روح مرحومین ذکر شده درود و صلوات نثار می کنیم

ٱللَّهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ

درخواست فضل الله نراقی مُعاون التجار از پیشکسوتان روستای وِشتکان جاسب مبنی بر حل و فصل بدهکاری میرزا احمد وِشتکانی به حاج محمد رضا تاجر نراقی - سند شماره 597

عالی شَانان علینقی بیک و قنبرعلی بیک فراش را قلمی می شود
اشرف الحاج حاجی محمد رضای تاجر نراقی از حاجی میرزا احمد وِشتکانی(روستای وِشتکان در دهستان جاسبِ دلیجان) طلب دارند موافق سند معتبره شرعی از املاک وِشتکان خود به بیع شرط گذارده و موعد منقضی شده
لذا به آن عالی  شَانان اظهار میشود حاجی مشارالیه می آیند موافق اسناد شرعی که در دست دارند مُطالبه طلب حاجی را با اُجرت المِثل گذشته از حاجی میرزا احمد می نمایند . هرگاه سخن او این خواهد شد که املاک بیع شرطی خود را ضبط نماید باطلاع و استظهار(یاری خواستن) چند نفر از ریش سفیدان جاسب منافع املاک را معین نموده پس از منال دیوانی تتمه(باقی مانده) را استرداد نموده با املاک موافق بیع شرط نامچه که در دست دارند از یَد حاجی میرزا احمد انتزاع(جدا کردن) نموده به تصرف اشرف الحاج معزی الیه داده
در این فقره به هیچ وجه عذر و بهانه و طفره جوئی از حاجی میرزا قبول ننموده یا اصلاً و فرعاً تنخواه را تمام و کمال یا املاک را با اُجرت المِثل گذشته گرفته به تصرف داده حاجت به جواب و سؤال مجدد ندارد .

سایت سلحشوران شهر نراق ، از استاد ارجمند آقای حاج سید مجتبی غفاری فرزند سید محمود بابت بازخوانی طلب حاج محمدرضا تاجر نراقی از میرزا احمد وِشتکانی بیش از یک قرن پیش سپاس گزار می باشیم .

سفرنامه عاشقی سلحشوران شهر نراق - 71

ما را در سر سودای عاشقی است

                                                   و دفاع همچنان باقیست

                                                                                                                                                                                                              و تا انتها ایستاده ایم.....

نامه ماشاءالله خان کاشی سردار جنگ به آقا حسن و آقا حمزه و میرزا محمد علی بزرگان روستای رُباط تُرک دلیجان و دعوت آنان احتمالا به کاشان بیش از یک قرن پیش - سند شماره 596

۲۱ محرم ۱۳۳۷(برابر ۴ آبان ۱۲۹۷)
مُقرب الحَضرتان آقا حسن و آقا حمزه و میرزا محمد علی
شرحی را که نوشته بودید ملاحظه کردم  اینک جواباً شماها می نویسم چون مایل باستعلام اینجانب شده اید با هرچند نفر دیگری که هستید حرکت کرده بیائید ، همه قِسم نسبت به شماها محبت و مهربانی خواهم کرد و رفع خسارات وارده شماها را هم حاضرم با کمال جدیّت بکنم . فوراً حرکت کرده بیائید و با کمال اطمینان خاطر بیائید تا قرار آسایش شماها را بخوبی بدهم .

روی پاکت نامه :
مُقرب الحضرتان آقا حسن و حمزه و میرزا محمد علی رباط ترکی(روستای رباط تُرک دلیجان استان مرکزی) مفتوح نمایند

مهر ارسال کننده نامه : سردار جنگ(ماشاءالله خان کاشی فرزند نایب حسین خان کاشی)

از استاد ارجمند آقای حاج سید مجتبی غفاری فرزند سید محمود بابت بازخوانی سند ۱۰۶ ساله متعلق به سردار جنگ سپاس گزار می باشیم .

توضیحات :
1- آقا حسن و آقا حمزه اهل رباط ترک برادر بودند و همچنان پس از یک قرن اثر و آثارشان در زادگاهشان وجود دارد.
یکی از مهم‌ترین آثار باستانی روستای رُباط تُرکِ دلیجان  قلعه آجری بود و داخل آن هشت بُرج داشت که یکی از آنها بُرج آقا حمزه رباط ترکی می باشد .
این روستا دارای شش مزرعه است که یکی از آنها به نام باغ آقا حسن شهره است .

 2- واسطه انتقال نامه ماشاءالله کاشی سردار جنگ به رباط ترک میرزا فضل الله نراقی فرزند محمد جواد موسوم به معاون التجار بوده است .

3- نایبیان کاشان گروهی از اشرار و غارتگران بودند که اواخر قاجاریه در حدود کاشان و مناطق پیرامون آن مشغول غارت و خراج گرفتن از مردم در حدود دهه‌های ۱۲۸۰ و ۱۲۹۰ شمسی مشغول جنایات خود بودند. سردسته این گروه نایب حسین کاشی بود. وی اصالتا از ایل بیرانوند لرستان بود. پدربزرگ او از خرم‌آباد به کاشان آمد و در آنجا ساکن شد.

نایب حسین به همراه فرزند بزرگش ماشاءالله خان سردار جنگ و سایر افرادش به غارت مردم بی‌پناه و دست‌درازی به نوامیس آنان پرداختند و حکومت مرکزی نیز از سرکوب آنان ناتوان بود.
این خانواده جنایت پیشه اقدامات بی شرمانه ای داشتند که دو نمونه آن به شهادت رساند روحانی جلیل القدر آقا علی نراقی فرزند میرزا محمد حسین مجتهد تاریخ 13 تیر 1292 در کاشان و نایب حسین خان نراقی فرزند یوسف خان تاریخ 3 دی 1287 در جوشقان استرک می باشد .
ماشاالله خان مشهور به سَردار جنگ و سَردار کاشی یکی از فرزندان نامرد نایب حسین کاشی  تاریخ ٧ شهریور ١٢٩٨ شمسی در میدان توپخانه تهران به دار مکافات آویخته شد و آقا احمد مدیر نراقی یکی از برادران ارزشمند شهید آقا علی نراقی در میدان توپ خانه تهران شاهد مجازات یکی از قاتلین اخوی اش بود .
نایب حسین کاشی هم تاریخ 25 شهریور 1298 در تهران اعدام و شرارت خبیثانه آنان پایان یافت .

نگاهی به برخی از خاک های منحصر به فرد ساختمانی شهر نراق و کاربرد آنها

در شهر تاریخی نراق انواع مختلفی از خاک ها وجود دارد که هر کدام از ارزش و اهمیت خاصی برخوردار می باشند و نقش آنها در ساختمان های قدیمی و بافت تاریخی نراق به خوبی مشهود است. 

به طوری که نام دو معدن آن  بعد از گذشت سال های متمادی هنوز زبانزد مردم نراق می باشد. یکی به نام چاله سرخ و دیگری به نام چاله خاکه بام که این دو معدن دارای دو نوع خاک با کاربرد متفاوت است.
البته خاک های دیگری هم وجود دارد که نام معدن مشخصی ندارند ولی خاک آنها ارزشمند است و در صنایع دستی و کارهای ساختمانی در قدیم استفاده می شد که در ادامه به اختصار به کاربرد چهار نوع آن می پردازیم :

خاک چاله سرخ:
معدن این خاک پایین تر از حوزه علمیه الغدیر قرار دارد وهمان طور که از نامش پیداست خاک آن متمایل به رنگ سرخ(قرمز) و از نوع خاک رُس است. در قدیم از این خاک برای مصارف ساختمانی، خشت مالی و ساخت اتاق هایی از خشت و گل استفاده می کردند. گِلِ گُندُه پشت بام ها از این خاک ساخته می شد.برای درست کردن گل گنده ، گل را آنقدر با پا می مالیدند تا کاملا سِفت شود به طوری که به دست نچسبد و به راحتی قابل حمل و جابجا  کردن باشد .

در قدیم اتاق هایی که با خشت و گل می ساختند ، زمانی که به اصطلاح پای تیر می رسید سقف آنها را با تیر چوبی می پوشاندند. بدین صورت که چند تیر چوبی روی دیوارهای آن  می انداختند و سپس روی تیرها را با تکه چوب هایی به نام پَرتُو می پوشاندند و روی پرتوها را بوته های جاز یا بوته های مختلف دیگر می ریختند تا گِل از داخل پرتوها به پایین نریزد.
در مرحله بعد روی پرتوها را با گل گنده می پوشاندند که گلی که با پا مالیدن به عمل آمده بود ، یک نفر با بیل به صورت تکه ای می برید و فرد دیگر گِل را از لب بیل می گرفت با حالت پرت کردن ، آن را دست به دست می کردند تا به بالای پشت بام به بنّا می رسید و بنا هم با این گِل روی پرتوها را می پوشاند.

این کار مرتب تکرار می شد تا کار پشت بام به اتمام برسد. اگر احیانا در وسط کار مشکلی پیش می آمد استاد کار یا بناّ با گفتن جمله " لاالله الا الله " کار را متوقف می کرد تا کارگران نفسی بگیرند و اگر احیانا گِل شُل بود آن را با پا بمالند و مجددا کار را شروع می کردند . دو روز بعد از گل گنده کردن پشت بام بنا دورچینی پشت بام را انجام می داد و سپس با یک لایه گل نرم معمولی یا گاهگل کروم بندی یا شیب بندی پشت بام را انجام می داد تا به مرحله بعد برسد.

چرا گِلِ گُندَه؟
سوالی است که شاید برای بعضی ها تازگی داشته باشد و لازم است که به آن اشاره ای داشته باشیم :
زمانی که در بافت قدیمی نراق و یا کوچه های شهر قدم می زنید ، دیوارهای قدیمی خانه ها، حصارها، بهاربند طویله ها، دیوار باغ ها نظر شما را به خود جلب می کند می بینید که در ساخت این دیوارها غیر از گل، مصالح ساختمانی دیگر به کار نرفته است. دلیل آن این است که در قدیم مانند امروز سیمان و آجر و یا مصالح دیگر وجود نداشت. با سنگ و گل هم نمی توانستند دیوار بسازند،با خشت وگل فقط برای ساختن دیوار اتاق استفاده می شد و بعدا روی آن را کاهگل می کشیدند تا از رطوبت باران درامان بماند.

بهترین مصالح برای ساخت دیوارهای بلند منازل ، حصارها و باغ ها که در ساخت آنها خشت وسنگ کارایی نداشت همان گل گنده بود چرا که هم دوام زیاد داشت و در برابر برف و باران بر خلاف خشت و گل مقاوم بود.
برای ساخت این نوع دیوارها چینه اول گل را بسته به ارتفای دیوار به عرض حد اکثر ۵۰ سانتی متر در نظر می گرفتند. حد اکثر ارتفاع که برای چیدن گل در نظر می گرفتند آن هم حدود ۳۰ تا ۵۰ سانتیمتر بود به طوری که گل بتواند تحمل قرار گرفتن روی دیوار را داشته باشد. بنا از یک طرف کار را شروع می کرد و گل گنده را از جلوبه طرف عقب می چید. نیاز به ریسمان کار،شِمشَه(خطکش چوبین) و شاقول نداشت.بعد از اینکه چینه اول تمام می شد ، بنّا یکی دو روز صبر می کرد تا دیوار خشک شود و چینه بعد را به همان روش قبل شروع می کرد با این تفاوت که هر چه دیوار به طرف بالا می آمد از عرض اولیه کم می شد و به اصطلاح عرض دیوار را جمع می کرد و گل را فرم می داد تا مرحله آخر عرض دیوار که از پایین ۵۰ سانتیمتر بود در بالا به ۱۰ سانتیمتر می رسید و به اصطلاح دیوار به شکل مخروط در آید و در پایان هم لبه دیوار را صاف و نوک تیز می کرد. به این صورت دیوارهای قدیم ساخته می شدند و این کار فقط با گل گنده امکان پذیر بود و سال ها می توانست دوام بیاورد و در برابر برف و باران هم مقاوم باشد. 

در ساخت بُرج های نراق هم به همین سبک عمل می کردند و گاهی یک ردیف خشت یا آجر بین چینه های گل می گذاشتند. ولی عمده مصالح گل گنده بود چرا که با خشت و گل امکان ساخت این سازه ها وجود نداشت و اگر هم نیاز بود، هم زمانبر بود وهم مصالح بیشتر ولی از نظر استحکام بر خلاف گل گنده ضعیف بود.
بنا براین گل گنده را برای این کارها ترجیح می دادند. حتی اتاق هایی هم وجود داشت که در ساخت آنها اصلا خشت به کار نمی رفت و پایه ها کلا با گل گنده ساخته می شد که نمونه آنها در بافت تاریخی نراق موجود می باشد.
نمونه این اتاق در مزرعه آبشتا از مرحوم پدرم با ۱۰۰ سال قدمت وجود داشت که تنها اتاق باقی مانده بود وبازسازی شد و این اتاق توسط مرحوم یوسف نبیئی ساخته شد .

خاک پشت بام:
این خاک که به گویش محلی " خاک پُشت بام " می گویند ، خاکی است منحصر به فرد در کشور که معدن آن در شهر تاریخی نراق قرار دارد و به نام " چاله خاکِ بام " و یا به گویش محلی چاله خاکَبان معروف است. رنگ این خاک آبی کمرنگ متمایل به کبود است و صرفا برای اندود کردن پشت بامها کاربرد دارد . درست کاری که آسفالت یا ایزوگام امروزی انجام می دهد.

این خاک ، رُس نیست و به صورت دانه دانه است که در قدیم با زحمات طاقت فرسا از معدن استحصال می شد و با الاغ به شهر می آوردند.سپس این خاک را آب می گرفتند و حدود ۴۸ ساعت به حال خود می گذاشتند تا خیس بخورد و دانه های خاک کاملا نرم شود. در مرحله پایان با کاه مخلوط می کردند و به صورت کاهگل نسبتا نرم در می آوردند و با آن پشت بام خانه ها را اندود می کردند .
این خاک کاملا نفوذ ناپذیر بود و سال ها روی پشت بام می ماند و در مقابل برف و باران مقاوم بود. به مرور زمان و پیشرفت شهر ابتدا آسفالت و بعد ایزوگام جای این خاک را گرفت.

همان طور که قبلا گفته شد پشت بام ساختمان گل و خشتی که با گل گنده پوشانده می شد،بعد از ترازبندی و شیب آب پشت بام ،در مرحله نهایی با گل پشت بام اندود می کردند و اطراف پشت بام را هم با سَحَل های(سنگ) نازک می پوشاندند و بستگی به مساحت پشت بام یک یا چند سولند (ناودان چوبی)در قسمت های پشت بام نصب می کردند تا هنگام بارندگی،آب باران از این ناودان ها پایین بریزد.

خاک سَرَچَه
از محله پاچنار قاضی ،کوچه مَلندون به طرف قنات سَرَچه روبروی پوسُنجه در کنار جاده دو نوع خاک رُس یافت می شود که یک نوع آن رنگ زرد و دیگری متمایل به تیره بود که هر دو چسبنده بودند.خاک زرد برای گچ و خاک درست کردن سقف های ضربی یا گنبدی شکل که با خشت ساخته می شدند و یا تیغه های خشتی  و یا کاهگل کاری داخل بنا به کار می رفت.

خاک دیگر ،علاوه بر اینکه خواص فوق را داشت برای تنور مالی هم از آن استفاده می شد. گل تنور را هم مانند گل گنده سفت درست می کردند و موی سر انسان را به آن اضافه می کردند و آنقدر وَرز می دادند تا موها کاملا مخلوط و گل هم کاملا نرم و سفت شود.سپس کار تنورمالی(ساخت تنور)را شروع می کردند .

خاک سرخ
اول گُدار نراق به سمت مشهد اردهال تپه ای مشرف به اراضی مزرعه پودَنا قرار گرفته که به آن مورِ گلِ سرخ می گویند. خاک این مور همان طور که از نامش پیداست رنگ سرخ دارد و اگر در داخل آب ریخته شود رنگ سرخ به خود می گیرد و شبیه مرکورکروم می شود.

این خاک مصارف ساختمانی ندارد و در قدیم از رنگ آن برای متمایز کردن گوسفندان یا به گویش محلی رَقم کردن استفاده می کردند و به پیشانی و یا کمر گوسفند می مالیدند تا به راحتی قابل تشخیص باشند. درست شبیه کاری که اسپری های رنگ پوش امروزی انجام می دهند .
یک مکان دیگر از خاک سرخ برای رَقم کردن گوسفندها در انتهای کوچه شتران و جنب آسیاب مرحوم غلامرضا رضایی بود که آثارش همچنان هویداست .

سایت سلحشوران شهر نراق از نویسنده توانا ، محقق پی گیر و پژوهشگر ارزشمند تاریخ و فرهنگ شهر تاریخی نراق استاد مرتضی علی آقایی نراقی از بابت تهیه این نوشته سپاس گزار می باشد .

نامه محمد الحسینی به حاج محمد رضا نراقی بیش از یک قرن قبل - سند شماره 595

قبله گاها فدایت شوم
عرض می‌شود که مُرسله(فرستاده شده) که به این فدوی(جان نثار) ارسال داشته بودید ملاحظه شد . آنچه نوشته بودید همه به قاعده و قانون شرع انور لیکن چون مُخلص اخلاصَم به سَر حد کمال است از سَرکار عالی مُتوقعم که تا پنج یوم دیگر ما را از هر جهت معاف فرمائید ، در این مدت دست و پای خود را زده شرفیاب شوم .

هرگاه تنخواهی خواهد آمد از سَلَف(قرارداد) فروش یا نوع دیگر که با تنخواه خدمت خواهم رسید و طی محاسبه مانده خواهد شد و چنانچه فراهم نیامد بازهم‌ مایوس از لطف عالی نخواهم بود باز هم شرفیاب خواهم شد و هرگاه یوم موعود شرفیاب نشدم معلوم است تکلیف ساقط نخواهد نمود . هر قِسم تکلیف شرعی خود را دانید خواهید کرد یا کرده خواهید نمود و از بابت تتمه(باقی مانده) مبلغ که بعد از فروش مرهون باقی مخلص باشد از یکی آن تا تمامی آن وکیل در معامله خواهید بود . دیگر عرضی ندارم . خدمات لایقه را اعلام خواهید فرمود .

خلاصه کلام استدعای مخلص اینکه از امروز که دوازدهم شهر شعبان است الی مدت پنج یوم دیگر مسامحه در فروش اسباب مرهون(گرو نهاده) بفرمائید چنانچه در راس پنج روز شرفیاب شدم و تنخواه را دادم فبها والا بعد از پنج یوم آنچه تکلیف شرعی داشته باشید عمل خواهید کرد و تتمه که باقی باشد از قرار نوشته خود سرکار بیست و پنجهزار خواهد شد وکیل در معامله می باشید از قرار تومانی ده شاهی . دیگر عرضی ندارم .
عرض سلام خدمت آقا محمد باقر(احتمالا محمد باقر نراقی فرزند حاج محمد مهدی عموی فضل الله معاون التجار فوت تاریخ 12 جمادی الاول 1334 در همدان) و آقازاده خواهید رسانید .    والسلام
 همین نوشته سند سرکار باشد که محل سخنی نباشد والسلام

بازخوانی پشت سند :
عریضه شرفیاب حضور مبارک قبله گاهی سرکار حاجی محمد رضا سلمه الله گردد
مهر: عبده محمد الحسینی...

سایت سلحشوران شهر نراق ، از استاد ارجمند آقای حاج سید مجتبی غفاری فرزند سید محمود بابت بازخوانی نامه به حاج محمد رضا حدودا مربوط به سال 1333 هجری قمری سپاس گزار می باشد .

تقدیم به شهدای گلگون کفن شهر نراق

سراسر خاکمان ماتم سرا و سوگواری شد
جوادی کُشته ی صدام بعثیِ ستمگر شد

قجری ها کدامین مکتب آموختند, ایثار و فداکاری
تمام بوممان,بُستان ز این گل های پرپر شد

نباتی چون حبیب بن مظاهر با شجاعت بهر آزادی
که او با گفتن حقش همی بی بال و بی پَر شد
 
اگر در کودکی آن طفل قاسم بی پدر کردند
غیاث با وفا را بین شهید راه قرآن شد

چه گویم از شجاعت ها , رشادتهای رزاقی
گلی نشکفته زود زین باغ پَرپَر شد

دو گل از آل محمودی شدند در خون خود غلطان
برادر طالبی را گو که جسمش غرق در خون شد

غلامعباس را مادر نبودَش تا بگرید از برای او
که با خیل شهیدان میهمان حضرت حق شد

اگر نوری به سن,کوچک ولی طوفان دریا بود
که لطفی هم ز سوگ در خانه شان ماتم سرایی شد

نمیدانم چه گویم از نجابت های بخشی,مِهر و ایمانش
که عباسی کفن پوشید و لبیک گوی در شهر شد

به کردستان حسینی جامه اش در خون خود رنگین
به خوزستان احمد را ,چگونه غرق در خون شد

همی گرییم برای خسروی آن مرد با ایمان
که باشی در جوانی عاشق مجنون ایزد شد

شب و روز از فراقت ای ابوالفضل,گریه و زاری
دو طفلان یوسفی ها کُشته اسلام و قرآن شد

اگر پورصادقی را مدتی پرپر فتاده دشت خوزستان
حسن هم بود طُلابی, فدای خط رهبر شد

به دنیا نامتان باقی ست, محمد ,عباس رمضانی
که از هر قطره قطره خونتان سَروی تناور شد

اَلا یا رب تو آزادی رسان احمد,عباس , قدرت را
که چشمان همه پیر و جوان از هجرشان تر شد

استجابت خواهد از تو ای خدا " اصغر لطفی "
به پیروزی رسان رزم آوران, دلها پُر از خون شد

 شعر از آقای اصغر لطفی فرزند حسینعلی که زمستان سال ١٣۶۵ در مقطع جنگ تحمیلی برای تعدادی از شهدای شهر نراق سروده و برای اولین بار انتشار می یابد .

نامه فردی به فضل الله نراقی معاون التُجار در خصوص رئیس اداره حکومتی و اداره مالیه و حکمران نراق بیش از یک قرن پیش - سند شماره 594

نراق - خدمت ذیمَکرَمَت(صاحب بخشش) جناب مستطاب فخرالاعاظم والاشراف آقای معاون التجار(فضل الله نراقی فرزند محمد جواد)
فدایت شوم
الآن که ظهر یکشنبه(22 رمضان 1334) است به زیارت رَقیمه کریمه(نامه پسندیده) که مُنتها آرزوی بنده است نایل گردیده از جهتی مسرور و از مقدمه که هیچ اطلاع ندارم مغموم(غمگین) شده . از مُستوفی(حسابدار) هم سوال علت احضار را نمودم معلوم شد که او هم کاملاً مستحضر نیست . خلاصه شرحی که مقتضی دوست خودی حکومت جلیله و ارادت .......... خدمت حکومت جلیله تصدیق داده و احضار یوزباشی(فرمانده) را ............. انشاالله تعالی مقرون اجابت است .

این نکته را لازم است که خاطر عاطر(مجازاً اندیشه ٔ فیض بخش) شخصی ندارم زیرا که از رقیمه(نوشته) کریمه چنین مفهوم میشود که بنده از مجاری امورات اداره حکومتی اطلاع دارم یا با استحضار بنده اقدامی در بعضی از امور هم میشود ، چنین نیست و اگر شده یکمرتبه ملاقات شود ، رئیس اداره حکومتی و اداره مالیه هم ملاحظه فرموده اند که مسافت کلی است هر زمان فرمایشی باشد که از شرح آن سخن میشد مرقوم فرمایید و گمان نفرمایید که بنده اطلاع دارم . باری در انجام فرمایشات به جان و دل حاضرم خدمت تمام دوستان سلام میرسانم .
خلاص کِش حقیقی عرض سلام و ارادت دارم و از اظهار لطف جنابعالی نهایت امتنان دارم . به جان خودت فقط اطلاع بنده در این موضوع نوشتن بوده است ............ داشتم و نه از اوضاع آنجا مطلبی بدست ...... در خدمتگذاری جنابعالی و دولت خواهی(خواهان دولت و نعمت کسی بودن) حضرت اجل آقای حکمران دامت برکاته غفلت نداشته و از وظایف حتمیه خود میدانم ، مترصد رجوع فرمایشات هستم . مطابق میل سَرکار کارها اصلاح و نوشتجات آن ارسال شد به جان و دل در فرمایشات حاضرم .

نراق
خدمت ذیمَکرَمت جناب مستطاب فخرالاعاظم والاشراف آقای معاون التجار
8642    وصول 23 رمضان 1334(برابر با 2 مرداد 1295)

از استاد مخلص آقای حاج سید مجتبی غفاری فرزند سید محمود بابت بازخوانی نامه به معاون التُجار نراقی 108 سال قبل سپاس گزار می باشیم .

رزمندگان شهر نراق که حین و بعد از جنگ تحمیلی فوت شدند

نراق بخشی از شهرستان دلیجان در استان مرکزی واقع است . به گزارش کانال تلگرامی نراق شهر آشنا در طول هشت سال دفاع مقدس  تعداد  ۱۸۰ نفر از غیور مردان شهر نراق به دفعات در جبهه های نبرد حق علیه باطل فعالیت و عده ای زخم جنگ بر تن داشتند  . 

از این تعداد 23 نفر از رزمنده های دفاع مقدس  به رحمت خدا پیوستند :    

1- سید مرتضی باشی فرزند سید عباس متولد 1344 تاریخ فوت 22 بهمن 1364

2- امید علی عظیمی فرزند صفر متولد 1306 تاریخ فوت 7 مهر 1366

3- اکبر عبدلی فرزند حسین متولد 1348 تاریخ فوت 23 خرداد 1370

4- حسن عابدینی فرزند رضا متولد 1341 تاریخ فوت 21 اسفند 1370

5- سید ابوالفضل بابایی فرزند سید رضا متولد 1342 تاریخ فوت 22 مهر 1372

۶- مسلم مرادی فرزند نصرالله متولد ۱۳۲۸ تاریخ فوت ۱۰ تیر ۱۳۸۱

۷- غلامرضا(علی اکبر)بیابان گرد فرزند حسن متولد 1315تاریخ فوت 8 آبان 1381

8- محمود رزاقی فرزند صفرعلی متولد 1303 تاریخ فوت 28 اردیبهشت 1389- جانباز

9- سیف الله اکبری فرزند شکرالله متولد 1310 تاریخ فوت 6 شهریور 1389

10- حسین حیدری فرزند محمدعلی متولد 1341 تاریخ فوت 17 تیر 1391 – جانباز

11- ابوالقاسم ایزدی فرزند حسین متولد 1339 تاریخ فوت 23 مرداد 1392

12- حسین کرباسی فرزند علی متولد 1344 تاریخ فوت 19 آبان 1392- جانباز

13- سید نظام الدّین موسویان فرزند سید علی متولد 1338 تاریخ فوت 15 آذر 1393

14- علی رمضانی فرزند غلامعلی متولد 1345 تاریخ فوت 30 بهمن 1393

15- حسن مجیدی رضوانی فرزند علی متولد 1297 تاریخ فوت 7 خرداد 1394

16- علی اکبر حیدری(امام جمعه فقید) فرزند حسین متولد1335 تاریخ فوت 19 دی 1394

17- علی اصغر عابدینی فرزند شکرالله متولد1310 تاریخ فوت 13اردیبهشت 1395

18- مرتضی لطفعلی فرزند حسین متولد 1336 تاریخ فوت 17 آبان 1395

۱۹- محمد گل سوسن فرزند نصرالله متولد 1316 تاریخ فوت ۳۰ فروردین ۱۳۹۶

۲۰- نعمت الله ایزدی فرزند عباس متولد 1336 تاریخ فوت 12 مرداد 1397

۲۱- غلامحسین رزاقی فرزند حسن متولد 1322 تاریخ فوت 1 شهریور 1398

۲۲- ماشاءالله عابدینی فرزند شکرالله متولد 1330 تاریخ فوت 31 مرداد 1399

۲۳- عباس شفیعی فرزند مصیب متولد ... تاریخ فوت 27 اسفند 1399

رزمنده فوت شده بعدی را شما بفرما و اشکالات لیست را تذکر دهید

در ایّام شعبانیه و ولادت حضرت امام حسین علیه السلام(روز پاسدار) و ولادت حضرت ابوالفضل العباس علیه السلام(روز جانباز) و ولادت حضرت مهدی(عج) و در آستانه عید نوروز و آغاز شکوفایی بهار ، نام و یاد ایثارگران که بینمان نیستند را گرامی داشته و شادی روح پاک آنان فاتحه و صلوات نثار می کنیم .

اجاره نامچه مغازه نانوایی توسط شیخ محمد فرزند شیخ جعفر از محمد جواد نراقی فرزند محمد مهدی در گذر نو بازار نزدیک یک قرن و نیم پیش - سند شماره 593

به اجاره شرعیه قبول نمود عالیحضرت شیخ محمد خَلف مرحوم شیخ جعفر(پدرِ شیخ صادق و از اجداد خاندان جعفری) از جناب آقا محمد جواد خلف مرحمت غفران پناه حاجی محمد مهدی(پدرِ فضل الله معاون التجار به نام محمد جواد نراقی فرزند حاج محمد مهدی) همگی و تمامی یکباب دکان خبازی(نانواگری) بانضمام انبار و هیزم دان مع تَغار(یا تاغار ظرف سفالی) دولاب بار(انباری) و کل ما یتعلق بها واقعه در گذر نو محدود به حدود اربعه
حدّی به دکان خود موجر است و
حدّی به دکان استاد یوسف و
حدّی به خانه علی اکبر استاد حسن و
حدّی به بازار عام
از حال تحریر(نوشتن) الی مدت یکسال به مال الاجاره مبلغ سه تومان رایج سلطان که به قسط الشهور ماه به ماه ماهی دو ریال به وصف مزبور کارسازی نماید و مقرر آنکه تا یکهزار خرابی با مستاجر است و صیغه مواجره صحیحه شرعیه جاری شد .
تحریراً فی اول پارس ییل(سال پلنگ) سنه 1295
1 ذی الحجه 1295(برابر با 5 آذر 1257)
مجدد به اجاره قبول نمود یکباب دکان خَبازی(نانوایی) جَنب دکان ملا ابوالقاسم را که ابتیاعی(خریداری) از عبدالرحیم حاجی مهدی(عبدالرحیم فرزند حاج مهدی) میباشد از پانزدهم شهر ربیع الثانی(15 ربیع الثانی 1295 برابر 29 فروردین 1257) الی مدت دو ماه به مبلغ یکهزار و دویست و پنجاه دینار رایج
تحریراً فی شهر فوق 1295
اعتراف بما رقم فی المَتن و الهامش
مُهر عبده ابی محمد علی ابن حسن
مهر عبدالراجی محمد

از استاد ارجمند آقای حاج سید مجتبی غفاری فرزند سید محمود بابت بازخوانی اجاره نامچه خبازی در بازار نراق سپاس گزار می باشیم .

سفرنامه عاشقی سلحشوران شهر نراق - 70

ما را در سر سودای عاشقی است

                                                   و دفاع همچنان باقیست

                                                                                                                                                                                                              و تا انتها ایستاده ایم.....

مصالحه مالی بین دو نراقی محمد رضا فرزند نقی و محمد جواد فرزند حسن نراقی در اصفهان بیش از یک قرن و نیم پیش - سند شماره 592

‍ هو
مخفی نماناد که چون چندی آقا محمد رضا خَلف صدق آقا نقی و آقا محمد جواد خلف مرحوم آقا حسن نراقی در اصفهان شراء(خریدن) با یکدیگر مشغول معاملات و خرید و فروش بودند و دَستک(دفترچه‌ای برای حساب‌های سردستی) و دفتر و نوشته جاتی فیمابین داشتند لهذا در حین تفریق(منها) محاسبات جمیع آنچه نوشته جات و دستک و روزنامچه و غیره فیمابین آنها بود تحویل آقا محمد جواد داده شده  مقرر و مشروط بر آنکه هر اوقات که آقا محمد رضا محتاج بر آن نوشته جات شود که بخواهد حسابی رسیدگی نماید آقا محمد جواد رد بنماید و بعد از رسیدگی کردن واپس بگیرد و این چند کلمه بر سبیل یادداشت قلمی گردید .
و کان ذالک تحریر فی شهر ربیع المولود در سنه 29
1 ربیع الاول 1329(برابر 10 اسفند 1289)
مهر : محمد جواد
مهر : عبده محمد رضا ابن المتین
مهر : حبیب الله

از استاد ارجمند آقای حاج سید مجتبی غفاری فرزند سید محمود بابت بازخوانی قرارداد صلح مالی بین دو نراقی در بیش از یک قرن و نیم پیش سپاس گزار می باشیم .

شیخ وارسته ای که "اکبر"بود

بلبل از فیض گل سخنور بود
درس زیبای عشق از بَر بود

نغمه پردازِ دَشت و کوه و کمر
در دلش شور و شوقِ دلبر بود

بوی گل را کجا شنید از گل
عطرِ بوی گلِ پیمبَر بود

حوزهِ معرفت گلی خوشبوست
درسش از مکتبی مطهّر بود

مکتبش را چه نیک مردانی است
که یکی از یکی فراتر بود

گامشان جایِ گام آل رسول
جامشان هم ز حوض کوثر بود

درد دین در وجودشان موجی
می دود گر به بحر احمر بود

چون نهنگان به بَحر بُحرانی
با ستم هر کجا به سنگر بود

یادِ مردی کُنم از این مکتب
که وجودش به شهر گوهر بود ۱

مهربان مردی از دیار نراق
که در او فاضلان مهتر بود

با بیان بلیغ و شیوایش
حاضران را به کام شِکّر بود

صاحب خُلق و خِصلتی نیکو
متّقی مردِ نیک محضر بود

بر دلِ اهل دل چه خوب نشست
قند گفتارش ار مُکرّر بود

خوش بیان و خلیق و اهل عمل
نیک مردی که اهل منبَر بود

خوانِ ارشاد را که می گستَرد
بوستانی خوش و معطر بود

هَمُّ وغَمّش طریق معروف و
نهی از کارهای منکر بود

هم ولایت مدار بود این مَرد
آستان بوسِ باب حیدر بود

گاهِ بیماری و سلامتی اش
هم رضا بر رضای داور بود

البلاءللولا که می گویند
هم به جانش چو مار چَنبر بود

دردها بود در مناجاتش
سِرّ ِاو با خدای اکبر بود

ذوب شد شمع جانش از سرِ درد
تا وصالش یقین مُیسّر بود

حیف ! نخلِ تناوری افتاد
که در این باغ سایه گستر بود

رفت تا او به بار بنشیند
سوز دی شد که باغ بی بَر بود

رَخت می بست عالمی ناگاه
خبری که مرا نه باور بود

از فراقش نراق می نالید
بر دل اهل شهر نِشتر بود

جان شهر از تنش برون می رفت
در دلِ خاک تیره گوهر بود

تا به وادی عشق آرامید
با شهیدان عشق هَمبَر بود

ای شهیدان خطیب می آید
او که ما را همیشه یاور بود

جمعه را جمع خالی از او شد
بر مریدان مراد و رهبر بود۲

رخت بر بست از جهانِ فنا
تا به باقی رَوَد که بهتر بود۳

تا به دروازه های شصت رسید
مرغ روحش یکی کبوتر بود

بیست و نه آمد از ربیعِ نخست
که دل دوستان مُکدر بود

یکهزار است و سیصد و نود
چار دی ماه دل پُر آذر شد

حیف شد زود رفت از سَرِ ما
شیخ وارسته ای که " اکبر"بود

 شعر از غلامعلی صفری فرزند رضا اهل شهر دلیجان  ۱۳۹۴/۱۰/۲۲

پی نوشت:
۱- رزمنده دفاع مقدس حجت الاسلام شیخ علی اکبر حیدری سال  ۱۳۳۵ در شهر نراق از توابع شهرستان دلیجان متولد شد . ۱۶ سالگی وارد حوزه علمیه  شد و ۱۸ سال در حوزه علمیه قم در محضر اساتید تلمّذ کرد .

۲-مدت مسئولیت در سنگر امام جمعه ۱۷ سال که کمتر از یک سال آن در شهر شازند بود و به علت بیماری مجددا به نراق باز گشت .

۳-والاخره خیرُ وابقی (اعلی۱۷)؛منزل آخرت بسی بهتر و پاینده تر است.

۴-سرانجام تاریخ ۱۹ دی ۱۳۹۴ برابر با ۲۸ ربیع الاول سال ۱۴۳۷ مرغ روحش به علت بیماری لاعلاج در دوره ای از نقاهت آسمانی گردید .

نامه میرزا مهدی طبیب به فضل الله نراقی معاون التُجار در نراق بیش از یک قرن قبل - سند شماره 591

بتاریخ یکشنبه بیست و دوم ربیع الاول سنه 1336
22 ربیع الاول 1336(برابر با 15 دی 1296)
از نام نصفه(نوشتن نامه نصف دیدار است) در نراق
خدمت حضور مهر ظهور جناب جلالت مآب مستطاب قبله گاهی عمده التجار آقای معاون التجار(فضل الله نراقی فرزند محمد جواد) رسیده مزین فرمایند
فدایت شوم قربان خاک پای جواهر آسای اقدست گردم  مدتی است مدید و عهدی است بعید که از احوالات سلامتی حضرت عالمیان اطلاعی نداشتم پس در این صورت بر خود چاکر واجب بلکه لازم دانستم که چند کلمه عریضه خدمت آقایان و سروران خودم عرض نمایم که مبادا جمع محو شدگان الهی به ذم حضور مبارک حضرت عالیان بوده باشم .

هرگاه از روی مِهر و نظر التفات بخواهید جویای این چاکر فدوی جان نثار باشید لله محمد ملالی نیست بجز رفتارهای حقیقی آنهم امید هستم به عزت حضرت اعلا که به این زودی دیده شود . امید که این چاکر را از دعای خیر فراموش نخواهید نمود همیشه به دعای شما محتاج هستم .
آقایان و آقا زادگان را از جان و دل مشتاق هستم ، عذر عریضه از هر یک جداگانه می خواهم ، چند یوم قبل به آنها عریضه عرض نمودم جوابی نرسید الّا یکدانه عبا که نوشاد آورد ، آن مخلفاتی که عرض نموده بودم اطلاعی حاصل شد هرگاه به هرکه مرحمت فرمودید مطالبه از او بنمایید چون بنده زیاد شرمنده حضرت عالی هستم اما انشاالله عفو خواهید فرمود .

هرگاه اجل مهلت داد همین چند یوم(روز) به پابوس حضرت میرسم . خواهش این چاکر جان نثار این است چند کلمه از دستخط مبارک این چاکر را سرافراز فرمایید چونکه دستخط نِصفه دیدار است . زیاده عرضی نیست از حضور مبارک والسلام
میرزا مهدی طبیب روح الفدا
نوشته روی پاکت نامه :
نراق
حضور مبارک حضرت اجل امجد عالی آقای معاون التجار(فضل الله نراقی فرزند محمد جواد) دامت شوکته مشرف شود
یوم 24 شهر جمادی الاول 1336(برابر 17 دی 1296)
8642

از استاد ارجمند آقای حاج سید مجتبی غفاری فرزند سید محمود بابت بازخوانی نامه میرزا مهدی طبیب به فضل الله نراقی معاون التجار در 106 سال قبل سپاس گزار می باشیم .

پدر

شبیهِ آسمان هر سینه تنها یک قَمَر دارد
فقط میخندد این لب تا زمانی که پِدَر دارد

اَلا ای اشکِ پنهانی به رویِ چَشمِ مَهجوران
به غمگین های امروزَش خدا ویژه نَظَر دارد !

تمامِ عِزَّت رِضوان به اسمِ مادر است اما
نمیدانم چرا دختر پدر را دوست تَر دارد

کسی که پینه ی دستش به ما هربار ثابت کرد
دعای خیر بر خوشبختیِ آدم اَثَر دارد !

نشان داد او در اوجِ غَم درختِ صَبر خَم باشد
ولی از غُصِّه هایش نَشکَنَد خیلی هُنَر دارد

به جایِ بال، پُشتِ پِیکَرَش دریای مُشکِلهاست
زمینی ها ، مگر حتما فرشته بال و پَر دارد ؟

زهرا علی آقائی اهل شهر نراق

نامه مهدی یهودا از راونجِ دلیجان به فضل الله نراقی معاون التجار در نراق بیش از یک قرن قبل - سند شماره 590

حضور محترم سراسر سعادت مطاع محترم مهربان قبله معظم آقای معظم جناب مستطاب آقای معاون التجار(فضل الله نراقی فرزند محمد جواد) دام اجلاله
تصدق حضور مبارک شوم
دیرگاهی است که سلامتی حالات نیکو سمات آنجناب اطلاعی ندارم ،امیدوارم که همواره سلامتی برای مزاج مبارک در کمال صحت و سلامت است . چنانچه از فرط مرحمت جویای حال این فدوی(جان نثار) باشید چندی است که در راوَنج(روستایی از توابع دلیجان) به دعاگویی اشتغال داشته و دارم و چند مرتبه در خیال حرکت برآمده مریضی ها مانع شدند .

بدیهی است که به مدد از فضل حق این جزء اشیائی که توی خانه است سپرده آن حضرت است و هرچند کاغذ از خارج به اسم چاکر آمده باشد در پُستخانه مقرر فرمائید آقای رئیس بدهند به حامل عریضه بیاورند و ضمناً مستدعی و متمنی که گاهگاهی این چاکر را به دو کلمه دستخط  .... و بَینَ القران(بین همگنان) مفتخر و سرافراز فرمائید . مع سلامتی مزاج مبارک آقا زادگان اعظام جانم فدای ۹ نفر آقایان به موسی کلیم از جان و دل مشتاق ملاقات و سلامتی مزاج مبارکشان بوده و هستم . چنانچه اطلاعی از آقای آقا میرزا عباس(عباس مهدوی نراقی فرزند فضل الله) دارید مرقوم فرمائید که این چاکر هم خوشبخت شوم .

خدمت اخوی مهربان آقای میرزا عبدالحسین(عبدالحسین مهدوی نراقی فرزند فضل الله) مع نورچشمان را احوالپرس هستم و عذر عریضه جداگانه می خواهم .
خواستم مخصوصاً این دو روزه شرفیاب شوم چون حضرت مستطاب اجل آقای ضیاء السلطان(ضیاءالسلطان فرزند حاجی صدر راوَنجی حاکم نراق ) چاکر را احضار فرمودند نتوانستم مشرف شوم این بنده را به دستخط مبارک سرافراز خواهید فرمود .

خدمت آقا ملا اسحاق را زحمت کشیده اطلاع دهید که این بنده در راوَنج هستم و سلامتی برایم حاصل است اگر عمر باقی باشد چند یوم دیگر شرفیاب خواهم شد  زیاده ندارد . مهدی یهودا
نوشته روی پاکت :زحمت کشیده این کتابی که به خط عمرانی هست با یک شیشه که حبّ سیاه(هلیله سیاه) در او میباشد بدهید به راوی بیاورد نشانی کتاب جلد سیاه است و کلفت میباشد و روی جلد به خط فارسی نوشته .

عذر مُهر(نزدن مُهر پاکت نامه) : مهدی یهودا
وصول ۲۳ شوال ۱۳۳۵ (۲۱مرداد۱۲۹۶)
قصبه نراق
در خدمت کامل العبد والاقبال جناب جلالت مآب اقل اکرم افخم مطاعی آقای معاون التجار(فضل الله نراقی فرزند محمد جواد) مد ظله العالی مشرف شود .
فی یوم یکشنبه ۲۲ شهر شوال المکرم سنه ۱۳۳۵
(برابر ۲۰ مرداد ۱۲۹۶)

از استاد گرانقدر آقای حاج سید مجتبی غفاری فرزند سید محمود بابت بازخوانی نامه مهدی یهودا به فضل الله نراقی معاون تجار در ۱۰۷ سال قبل سپاس گزار می باشیم .

پدر یعنی غیاث کربلای ۵

آخرین عکس تو که مانده به دفتر زیباست
شافع روز جزایی و به باور زیباست
می کشم درد فراغ تو اگر راحت جان
چون مرا وعده وصل است به محشر، زیباست
حسرت دست نوازشگرت ار ماند به دل
بعد تو دست پر از مهر ز مادر زیباست
سر سپردی به ره عشق مبارک بادت
رسم عشاق وصال و دم آخر زیباست
آرزویم همه اینَست به خوابم آیی
دیدن روی تو ای ماه منور زیباست
نشود مهر و وفای تو برون از دل من
شرح این قصه و این داغ مکرر زیباست
بوده در گوش تو لالایی مادر انگار
که بر حضرت بی سر تن بی سر زیباست

اشعار نافذ توسط سرکار خانم اشرف احمدیان شاعره توانا در خصوص شهید غیاث عابدی .

بسیجی غیاث عابدی فرزند کمال سال ۱۳۲۹ در شهر نراقِ دلیجان متولد شد و تاریخ ۲۷ دی ۱۳۶۵ طی عملیات کربلای ۵ در جبهه شلمچه خرمشهر جان تابناکش را هدیه به درگاه دوست کرد و سر از بدنش جدا شد . پیکر مطهر او با عزت و احترام توسط مردم شهید دوست و همسر و شش فرزند قد و نیم قد وی در گلزار شهدای نراق به خاک عاشقی رخ نهاد .

نامه محمد کاظم نراقی ناظم التجار از نراق به فضل الله نراقی درمراغه بازار چای اوستو و اطلاع از فوت محمد باقر نراقی عموی معاون التجار به سال 1334 قمری - سند شماره 589

تاریخ 18 جمـــــادی الاول 1334(برابر 3 فروردین 1295)

هـــــوالله
خدمت فی سعادت حضـرت مستطاب اجلّ امجـد عالـے ولـے الّغمـے
آقایی آقا میـــــرزافضل الله(فضل الله نراقی فرزند محمد جواد) معـاون التجـــــّار دام ظلّه العالـے شرف باد روحـے و قلبــے فداک وارزقنی اله یقاڬ
انشاءالله عید سعید و یوم نوروز و بهــار مسیحا دَم و شهر بهار بر حضرت اجلّ عالے مبارک و میمون و فرخنده باد بربّ العباد. و بعد دو رقیمه(نوشته) شریف که تاریخ 23 ربیع الثانے 1334(برابر 8 اسفند 1294) بود واصل گردید.

آی جانم قربانت.امیدوارم انشاءالله درد عِرق النَّسا(از دردهای مفصل) بکلی رفع شده و بهبودی حاصل گردیده.مکتوب جناب آقا فتـح الله را دادم رقیمه 2 را که باز کردم معلوم شد وجه را حواله و یقین نموده از قضا در حجره جناب  حاجےمحمدعلــے(غفاری) نشسته بود،بسیار خوشوقت گردید. حال که وجه رسیده و کرایه مال موجود دیگر تعلّل و تعویق چرا؟

تمام حضـرات نراقیها از حاج عبــدالله و میـــــرزا قوام(نراقی یا مهدوی) و آقا فتـح الله و آقا محمد مهـدے ورود تمام به سلامتی آمدند(از سفر وارد نراق شدند) . حضرت اجلّ عالـــے هم مع وکلاً علی الله(با توکل بر خدا)حرکت فرمایید ، چه از راه زنجان به قزوین و قم و چه از راه بیجار خطری ندارد.خداوند حفاظ العالمین است. در باب ماده گاو یکی زاییده داریم،یکی آبستن،۲۰روز یک ماه دیگر و یکی چهل پنجاه روز دیگر.دیگر حاجت به خریدن ماده گاو نیست.مَشک دوغ زنی هم سپرده ایم.
بابت وجه توتونهای همدان که به قول آقا فتــح الله یکصد ونود تومان و خورده ای شده قصد چاکر این شد که اگر نصفه زمین حاجےمحمد کـــــریم را از عیال عمومحمـد باقـــر خریدیم برات شود. با حاجےمحمدرضا گفتگو شده تا بعدها. ولی آقا قــوام(نراقی یا مهدوی) که از همدان آمد خبر وفات عمومحمـد باقــر(محمد باقر نراقی فرزند حاج محمد مهدی عموی فضل الله معاون التجار) را آورد.الحق جگر دوستان از این غم عظما گداخت! بسیار این فانی(جان نثار) محزون و دلخون شدم.
از قضا دو روز قبل از عید نوروز آقا سلیمــان عمو هم حکم اموات لهذا چاکر ملاحظه شئونات آن بزرگوار و سرکار و بازماندگان را نموده  اول صبح جمعه(جمعه 12 جمادی الاول 1334 برابر 26 اسفند 1294 مراسم ترحیم محمد باقر نراقی) در اطاق بــزرگ دولتسرای سَرکار مجلس ترحیم و ختم را چیده، سه نفر قاری ملا اسـدالله و ملا محمـد و آخوند ملاغلامرضـــا(ملا غلامرضا فروغی فرزند ملا محمد تقی) نشانده، شصت پاره(هریک قسمت از شصت قسمت قرآن – نیم جزء) گذارده با سماور بزرگ و دستگاه والی شام تمام خَلق نـــــراق به فاتحه خوانی آمده و عصر را جناب آقا آقا محمـــد(حجت الاسلام آقا محمد فاضلی فرزند محمد رضا برادرِ آقا حسین مجتهد) و حاجےمحمـد جعفر و حاجے اسـدالله(احتمال قوی حاج اسدالله فرزند حاج صادق ابوالزوجه غلامحسین معاون الممالک) و غیره حاضر و الرّحــمن خوانده ختم نمودیم. ناهارهم به حاضرین داده شد و شرح مراتب را با تعزیت نامه به همـدان هم عرض کردیم به وکیل التجـــــّار .

و اینکه مرقوم فرموده اید آقا فتـح الله نوشته راهها مسدود ، اصلاً این صدق نیست و تمام راهها امن و امان خصوص راه عـراق(عراق عجم) قم و کاشان ، راهها باز و در نهایت امنیت است. و بادام در قــم و کاشـان و عـراق هرسه ترقّے دارد . یکی ۲هزار من در سه جا موجود و کلیّه فعلاً برای اصفهان خرید و همه روزه عمل میشود به بروجرد هم حمل کرده اند و مال فرنگ نشد. بی حد گران است که وصف ندارد ، وجود ندارد و بادام در تمام نقاط رواج و تخمه بسیار کساد و کمیاب،بادام محلات فروش.

بهرحال از حالات نورچشـمان:بحمدلله... ... مشغول به کسب و کار خود ولی ماهانه را نظر به فرمایش سرکار که دیناری از حجره تصرف برندارند ملزومات آنها را وانزده ام.خداوند رزاق است.انشاءالله برکت عطا فرموده خواهد بود به عون الله تعالـے. ولی مسبوق باشید که تمرّد امر مبارک نشود.چون مشکل اول به کسالت و بیماری بود.چاکر عرض کردم پای بسته ... ... پنجهزار گرفتن،حال که مشغول به کسب و کارند این یکی دوماه آنها را هم رسیدگی نموده،انشاءالله وقتی ملاحظه شد که میشود بار به دوش آنها گذارد میگذاریم.
آقاخاله جان تمام اینها فرع است،دامن همت را به کمر زده مال گرفته در این اوقات توکّل بر حـــــق کرده بسلامتی تشریف بیاورید(بازگشت از مراغه به نراق).هزار درد است که دوای آن ملاقات دوستان خــدا انشاءالله برطرف میشود.انشاءالله آقامیـــــرزاشکرالله خان(صفایی)پسر آقا حبیــب الله رییس(رییس التجار) از جانب آقای معـــــاون(معاون الممالک) آمده و بر سر حجره و تمام امورات مختار گردیده و تحت الشعاع شاید تنور گرم باشد.

بابت میـــــرزاعباس(عباس مهدوی فرزند فضل الله) و صبیّه آقای معاون( دختر غلامحسین خان معاون الممالک به نام خانم کوچک همسر شکرالله صفایی یا ملکه همسر هادی اردهالی) العاقل یکصد الاشاره چه فایده به قول بردم؟!

اگر آقای معـــــاون التجّار(فضل الله نراقی) میل مبارکشان بر این سمت باشد بدون هیچ عذری حرکت مینمایند.دیگر دکان مراغه را برای چه میخواهند؟!

امرکم مطاع مطاع گفتم این پَرشکسته را تا اجل پُر نشده به زیارت لقاء انورت فائز گردم... ... بحمدالله این ایام حمام بنوعی خوش گذشت و احدی نتوانست از حسن نیت اله دم زند.شکرالله یا مقصود العارفیـــــن. والده علی و حبیب نادعلـــے بنده زاده و حسین...سرکار و والده عبدالله و عبدالله و طاهره خانم به عرض سلام و دعا و پابوسی مصدّعم. من الفانـــــے کاظم نــــــراقے       والسلام.

عرض شده بود که سرتنخواه نورچشمی عبدالحسین(عبدالحسین مهدوی نراقی فرزند فضل الله) را هم یکصد تومان دادم و حال الثلاثاً سیصد تومان سه بر نفع و ضرر شریک بالمثالثه میباشد شراکت نامچه آنها را نوشتم .

و عرض دیگر آقا میـــــرزاعباس(عباس مهدوی نراقی فرزند فضل الله) به بروجرد به جناب عموآقا نعمـــــت الله(نعمت الله فرخزاد نراقی برادرِ فضل الله معاون التجار) نوشته بود جواب هفته قبل رسید به این مضمون که نورچشمی عبدالحسیـــــن(مهدوی) درسالی ۲۴ تومان اجرت و تمام مخارج خوراکے هرگاه راضی تست زود او را روانه دارید. در ضمن هم آقای میـــــرزااحمد خان رییس(احمد خان نراقی فرزند محمد مهدی) شاید لطفی بنماید جداگانه و اگر سرتنخواهی هم دارد بیاورد علاوه تر داده خواهد شد.

بنده به میـــــرزاعباس عرض کردم شوری در این باب لازم ب‍نظر فانے اسباب ترقی عبدالحسین در جوارع نـــــراق شاید بهتر باشد.چنانچه از شور بیرون آمد رفتن ایشان تنخواهی که در حجره شما دارد سالی بیست الی بیست و پنج تومان شریک او را به او بدهید.در هر حال همه نوع اسباب فراهم میاید. انشاءالله که حضرت اجل در نهایت مراحمت بسر برید. اگر دل را از آب و گل آن صفحات بردارید....از قرار نشسته آقانعمــت الله عیال...خود را هم به بروجرد میبرد.
زیاده عرضی ندارم. والسلام

من الفانـــــے قربانت کاظـم نـــــراقے( بهایی محمد کاظم ناظم التجار نراقی فرزند محمد جعفر فوت 1303 شمسی مدفن بقعه شاه سلیمان نراق)

از استاد گرانقدر آقای حاج سید مجتبی غفاری فرزند سید محمود از بابت بازخوانی نامه نراق به مراغه نزدیک به 108 سال قبل سپاس گزار می باشیم .

از جناب آقای حمیدرضا  سلطانی شایان فرزند اکبراز بابت بازنویسی ، تایپ سند بیش از یک قرن پیش قدردانی می گردد .

آقا منصور قاسمی برای شهر نراق یک تاریخ است

آقا منصور قاسمی فرزند میرزا محمد ابن حاج حسین صابونی زمان حیات از بزرگان نراق بود . مادرش نسترن متولد ١٣١٩ هجری قمری مکتبخانه دار بود و آقا منصور نیز چندین سال در مکتبخانه های قدیم درس خوانده بود . 

 

مرحوم منصور قاسمی                                    مرحومه مریم علیخانی

مرحومه مریم علیخانی فرزند علیخان اهل روستای مهدی آباد اردهال همسر مرحوم میرزا منصور بود.  در شهر نراق و در سطح منطقه به آ منصور شهره  و یکی از معتمدین محلی بود . ‌او از زُهاد نراق و از وجاهت خاصی برخوردار بود . مرد دینمَدار و قاری قرآن و اغلب به رفع مشکلات و اختلافات مردم می پرداخت . وی به مثنوی مولانا علاقمند و از اشعار آن قرائت می کرد .

آیت الله سید رضا بهاءالدینی مرجع تقلید زمانی که از قم به نراق تردد می کرد علاوه بر افراد دیگر به آقا منصور هم سر می زد و به مزرعه او می رفت . ایشان شیک پوش و همیشه لباس هایش تمیز و مرتب و گیوه های سفید به پا می کرد .
مرحوم منصور قاسمی و همسرش مرحومه مریم علیخانی دارای فرزندان مصلح و شایسته می باشند . مرحوم غضنفر و عباس  و یار محمد قاسمی خیّر نیکوکار سه پسران آنها هستند . و دخترانشان : ایران – آفاق – توران – قدسی – عذرا قاسمی نام دارند .
خانم ایران قاسمی مادر شیرمرد شهید علی اصغر آقا زمانی فرزند علی محمد که تاریخ ٧ تیر ١٣۶٠ در کنار دکتر بهشتی و بیش از ٧٢ تن از یاران انقلاب در سرچشمه تهران به واسطه عامل نفوذی  منافقین محمد رضا کلاهی صمدی و انفجار حزب جمهوری اسلامی مظلومانه به شهادت رسید . در واقع آقا منصور پدربزرگ شهید ارزشمند حزب جمهوری است .

 

 حاج منصور برادری به نام مظفر قاسمی متولد ١٣٠۴ داشت و زمانی خدمتگزار دبستان فارابی بود که با داشتن همسری به نام مرصع یوسفی فرزند علی و سه فرزند کوچک تاریخ ٩ مرداد ١٣٣١ بدرود حیات گفت . مرحوم مظفر در بقعه زبیده خاتون نراق و مرحومه مُرصع در گورستان بقعه ابن بابویه شهر ری خاکسپاری شدند . یکی از فرزندان خوشنام مرحوم مظفر سرتیپ ارتش بهرام قاسمی متولد ١٣٢٨ بود که تاریخ ١٠ شهریور ١٣۶٨ در عملیات رزمایش بیعت در بهمن شیر خوزستان به شهادت رسید و پیکر مطهرش در بهشت زهرای تهران نزدیک شهید اهل قلم مرتضی آوینی قرار دارد .

خانه تاریخی آ منصور که متاسفانه در حال تخریب هست نزدیک به ١٨٠ سال قدمت دارد و یکی از دیدنی ترین بناهای نراق است. این مجموعه سه ویژگی منحصر به فرد دارد که آن را از دیگر بناهای نراق متمایز کرده است:

١. بزرگترین بادگیر خانه های نراق را در خود جای داده.
٢. زیباترین درهای گره کاری شده و پنجره های مشبک همراه با شیشه های رنگی در شهر نراق که فعلاً موجود می باشد متعلق به این خانه است.
٣. زیباترین گچ بری و تزئینات داخلی ساختمان نیز در انحصار این خانه است.

آقا منصور قاسمی پس از عمری با برکت در اوایل دهه ۶٠ دار فانی را وداع گفت .
 

نامه تجارتخانه متحده کاشان به فضل الله نراقی معاون التجار مبنی بر مساعدت دختر محمد اسماعیل اهل منطقه کاشان همسر میرزا صادق نراقی جهت رضایتمندی فروش مِلک پدرش در جوشقان - سند شماره 588

13 شهر محرم الحرام 1336(برابر 7 آبان 1296)
از کاشان الی نراق
حضور مبارک جناب مستطاب سَرور محترم آقای آقا میرزا فضل الله معاون التجار(میرزا فضل الله نراقی فرزند محمد جواد) زیده عزه مشرف شود
روحی لحضرتک الفدا ، پس از ادای عریضه معروض میدارم امید است وجود مبارک در نهایت صحت و استقامت است،بعدها عرض میشود میدانم امورات امری(فعالیت های بهاییت) بسته به وجود عالی است . چندی قبل لوح مبارک(نوشته ای از محفل بهاییت) عکس بتوسط آقا ملا علی(ملا محمد علی فروغی) ارسال نمودم امیدوارم رسیده است .

عرض دیگر آنکه در این ایام به واسطه گرانی بر آقا محمد اسماعیل معلم قمصر و وَرکان سخت شده و اهالی آن دو قریه قوّه(قدرت) دادن شهریه به معلم نداشتند معلم خانه او تعطیل شده از شدت سختی به کاشان آمده ، مِلکی در جوشقان(جوشقان قالی یا جوشقان استرک کاشان) دارد و می خواهد بفروشد و مشغول کسب شود مشتری پیدا نموده گفتگو شد مشتری امضای اولادهای او را خواسته دو نفر اولاد ذکور او در کاشان امضاء و تنفیذ فروش او را کرده اند ، یکنفر صبیه(دختر) او عیال جناب آقا میرزا صادق است در نراق ، استدعا از سَرکار عالی دارد که نوشته امضاء از او گرفته که معامله او صورت بگیرد بسته به وجود آن حضرت است همراهی فرمائید. نوشته ای نوشته به کاشان بفرستید.

مُهر روی پاکت نامه : تجارتخانه متحده کاشان(احتمالا تجارتخانه یکی از بهاییان کاشان موسوم به حاج یوسف متحده)

دریافت کننده پاکت نامه :
قصبه نراق
صرف مطالعه حضرت مستطاب آقا میرزا فضل الله معاون التجار زنده عزه مشرف شود 13 شهر محرم الحرام 1336(7 آبان 1296) مُهر پست نراق

فرستنده پاک نامه:
وصول 14 محرم 1336(8 آبان 1296) مُهر پست کاشان

از استاد گرانقدر آقای حاج سید مجتبی غفاری فرزند سید محمود از بابت بازخوانی نامه 107 سال قبل از کاشان به نراق جهت فضل الله نراقی سپاس گزار می باشیم