محتشم نراقی کاشانی و پدرش میر احمد نراقی اهل و زاده شهر اُدبای نراق
به گزارش سایت سلحشوران شهر نراق بیش از ۵۰۰ سال پیش خواجه میر احمد نراقی در نراق که آن مقطع قصبه ای از ایالت کاشان و بعضا قم محسوب می شد بدنیا آمد و با همسر و فرزندانش در این دیار خوش آب و هوا و کوه سِترک اُل زندگی می کرد .
خواجه میر احمد نراقی شیعه ای پاکسرشت و از تاجران متمکن نراق بود که بیشتر به شغل های "شَعربافی و بزازی" که آن مقطع کمتر افراد به آن توانمندی داشتند اشتغال داشت .
ایشان دستگاههای متعددی در نراق داشته و با داشتن حجره به فروختن آنها روزگار شایسته ای می گذرانده است .
نراق با وجود تجار و دارایی های زیاد مکان و بازاری برای سایر تجار شهرها و بلاد دیگر بود، به دلیل اینکه شَعربافی در کاشان رواج بیشتری داشت و کسب و کار پُر رونقی بود میراحمد نراقی به شهر کاشان در ۶۰ کیلومتری زادگاهش مهاجرت نمود ولی به نراق عُلقه وافر داشت و برای ملاقات قوم و خویش و فاتحه خوانی قبور نیاکان و همچنین تجارت دائما به نراق مسافرت می کرد .
تعدادی از کُتب قدیمی و عصر کنونی بر اساس مطالعات تاریخی نویسندگان اهلیّت مولانا علی نراقی (کمال الدین – محتشم) را به درستی نراق نوشته اند که آن مقطع جزء ایالت کاشان محسوب می شد و لیکن چند نویسنده با داشتن آگاهی لازم حتی نام خانوادگی خواجه میر احمد نراقی را در تاریخ تحریف نموده اند با وجودی که نام خانوادگی در گذشته وجود نداشت لیکن بسیاری از آنها به نام خانوادگی" نراقی" شهره بودند که از آن جمله
🔹 حاج ملا محمدمهدی نراقی
🔹 حاج ملا احمد نراقی
🔹 میر محمد نراقی
متخلص به مخلص نراقی
و ده ها شاعر و اندیشمند دیگر . .
نمونه اسناد متقن که به صراحت مرقوم داشته اند محتشم و پدرش میر احمد نراقی متولد نراق و اهل این دیار هستند کتاب هایی است که عبارتند از:
✅تاریخ ادبیات در ایران
تالیف دکتر ذبیح الله صفا
ج ۵ بخش ۲ (۱۳۶۴ - ۷۹۲ )
✅ کتاب فرهنگ شاعران زبان پارسی
تالیف عبدالرفیع حقیقت
✅کتاب نام آوران فرهنگ ایران
تالیف دفتر پژوهشهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
صفحه ۴۳۴
✅کتاب زندگینامه شاعران ایرانی از رودکی تا امروز
تالیف پروین شکیبا
صفحه ۱۸۵ و ۱۸۶
✅کتاب تاریخ نراق
تالیف علی عظیمی
صفحه ۳۷۸
✅کتاب تاریخ و فرهنگ دلیجان
تالیف حسین صفری
صفحه ۱۷۵
✅کتاب خزائن
علامه حاج ملا احمد نراقی
در صفحه ۱۶۶ و صفحات دیگر محتشم را کاشانی معرفی ننموده و علت آن آگاهی کامل ایشان از همولایتی بودن به نراق است .
✅کتاب کلیات محتشم
تالیف مصطفی فیض کاشانی
صفحه ۲۱ و ۲۲ و همچنین در مقدمه
✅و کتاب های متعدد دیگر
🔸دو فرزند میر احمد یکی عبدالغنی نراقی و دیگری علی نراقی ملقب به کمال الدین متخلص به محتشم علاقه وافر به زادگاه خانوادگی خود نراق داشتند .
🔸خواجه عبدالغنی نراقی علاقه برای مسافرت به سایر ممالک دور دست داشت که یکی از آن مناطق هندوستان بود . برادرش علی (محتشم نراقی کاشانی) در دورۀ گسترش روابط شعرای ایرانی با شبه قارۀ هندوستان با اینکه خود به هندوستان نرفت، ولی اشعارش در مدح شاهان هند همه ساله توسط برادرش عبد الغنی به نزد سلاطین آن خطّه فرستاده شد.
نهایتا عبدالغنی نراقی که در هند متاهل شده بود با داشتن یک فرزند در یکی از سفرهایش به سال ۹۵۰ هجری قمری در سِن نسبتا جوانی درهندوستان فوت نمود و برادرش علی(محتشم) سخت بر آشفت و از فرط ناراحتی یازده بندی دلسوز و حسرت انگیز در غم فراق برادر سرود.
🔹خواجه میر احمد نراقی در سال ۹۶۲ هجری قمری رحلت نمود . محتشم نراقی کاشانی مشهور به شمس الشعرا در خصوص تاریخ فوت پدر خود اشعاری دارد .
قبر میر احمد نراقی در کنار قبر محمد طاهر نقاش(۰ - ۱۰۹۱ه.ق) در ایوان بقعه سلطان عطابخش در خیابان حبیب الله شریف کاشان قرار دارد . قبر جدّ محتشم نیز در بقعه شاه یحیی شهر نراق می باشد .
🔹محتشم با دختر مورد علاقه اش در کاشان ازدواج نمود ولیکن به دلیل عقیم بودنش از نعمت فرزند محروم ماند و بر این اساس پس از یکسال منجر به جدایی گردید و طی ۹۱ سال عمرش دیگر ازدواج ننمود و ۲۲ سال آخر عمرش از پا درد مهلک رنج می برد و از نظر مالی نیز ورشکسته و با کسر مال مواجه شد. و لیکن دوستان وی او را کمک و مساعدت می کنند و قرضش را ادا کرده و به دستگاه او رونق و جانی دوباره بخشیدند .
✅شهرت یافتن مولانا محتشم نراقی کاشانی دوران صفوی در ایران و هند
محتشم یکی از افتخارات نراق و منطقه کاشان و کشور ایران است که از ۳۰ سالگی به شهرت رسید تا جایی که آوازه‌اش به هند هم رسید و شیخ ابوالفیض بن مبارک کدکنی ضمن قطعه‌ای وی را می‌ستاید و به تعریف مرتبه‌ی شاعریش می‌پردازد :
حریرباف سخن که در کاشان
به طرز تازه طراز سخنوری دارد
کمال الدین یا محتشم نراقی کاشانی به "حسان العجم" مشهور است . حسان العجم مخصوص شعرایی بود که در مناقب اهل بیت علیهم السلام و یا مرثیه ها و مضامین مذهبی شعر می گفتند :
باز این چه شورش است که در خلق عالم است؟
باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است؟
باز ایـن چه رستـخیز عظـیم اسـت کز زمـین
بـی نفخ صور خاسته تا عرش اعظم است؟
مولانا علی فرزند میر احمد نراقی سال ۹۰۵ هجری قمری در نراق کاشان متولد و پس از ۹۱ سال در ربیع الاول سال ۹۹۶ هجری قمری در کاشان بدرود حیات گفت . مقبره علی نراقی (کمال الدین – محتشم) در خیابان محتشم و کوچه باغبان شهر کاشان قرار دارد.
نراق در حال حاضر بخشی از شهرستان دلیجان در استان مرکزی واقع است . مردم ایران خصوصا اهالی شهرستان های دلیجان و کاشان به احترام این شاعر، در مقبره او حاضر شده و برای شادی روحش فاتحه و صلوات نثار می کنند .
مرتضی علی آقایی
