استاد علی محمد میرزامحمدعلی نراقی فرزند حسین بنیانگذار تولید کننده صنعتی پوشاک در ایران و اولین طراح مُد در ایران و 17 سال رئیس اتحادیه صنف خیاطان تهران
بر اساس گزارش سایت سلحشوران شهر نراق ؛ یک و نیم الی دو قرن قبل انسان شایسته ای به نام حسین میرزامحمدعلی نراقی در نراق که آن مقطع به نراقِ کاشان مشهور بود زندگی آبرومندی داشت . نراق سال هاست بخشی از شهرستان دلیجان در استان مرکزی می باشد .
علی محمد ؛ میرزامحمدعلی نراقی در نراق رشد و نمو یافت و جهت کسب و کار متفاوت به تهران مهاجرت نمود و ابتدا در میدان آرژانتین و بعد در خیابان دکتر مفتح(روزولت) سکونت یافته و به حرفه ی دوزندگی روی آورد و بعد باعث افتخار ایران و جهان شد . زنان و مردان نراق در گذشته در حرفه خیاطی چیره دست بودند و از یک قرن پیش تا کنون بالغ بر 65 خیاط زن و مرد در این رشته فعالیت داشته و دارند که 48 نفرشان را زنان مومنه تشکیل می دهد که در منزل کارآفرینی می نمایند .
یکی از قدیمی ترین خیاطان تهران مردی بود که بعد از انقلاب اکتبر روسیه به ایران آمد . موسیو گارالی روسی در خیابان لاله زار در ساختمانی به نام عزیزی مغازه خیاطی دایر کرد. در کنار مسیوگارالی ، عده ای دیگر از خیاطان به تهران آمدند . واسیلی گورگادز که مردی روسی بود و معروف به واسف و سالوار یدیس که یونانی بود و هامبارسون(آمبارسون) که ارمنی تبار بود این حرفه را ترویج داده و با هم رقابت داشتند .
اجتماع این عده از خیاطان در خیابان لاله زار تهران کافی بود تا عده ای از
جوانان مثل علی محمد میرزا محمدعلی نراقی به این کسوت در آیند و از آنان
رموز کار را بیاموزند. نراقی شاگرد هامبارسون بود که خیاطی را با خلاقیت
خود به یک هنر تبدیل کرد و روزگاری لباس های دوخته شده اش در لاله زار، حتی
در اروپا هم طرفدار داشت. عده ای از جوانان که بعدها به عنوان استادان
چیره دست دوزندگی درآمدند عبارت بودند از:
علی محمد میرزامحمدعلی
نراقی ؛ علی اصغر بابایی، علی اکبر پیغمبری، غلامرضا اربعی یزدی، علی اصغر
سعادت، عزیز الله شایسته، قاسم خالقی، هاشم اسدی و متوسلانی.
پاساژ رزاق منش در لاله زار تهران محل کسب استاد علی محمد نراقی
لاله زار تهران بورس خیاطان شد و علی محمد میرزامحمدعلی نراقی یکی از برترین دوزندگان در خیابان لاله زار جنوبی ؛ جنب پاساژ رزاق مَنش ؛ طبقه همکف که الان بانک صادرات شعبه 467 است آوازه ایران و جهان بود . نخ ؛ سوزن ؛ قیچی و چرخ خیاطی در دستان علی محمد نراقی ذوق و استعداد و قریحه را در روزهای آغازین کار در پایتخت شکوفا ساخت . بُرِش استادانه نراقی روی پارچه جذّابیت حرفه او را افزایش می داد .
لاله زار دهه سی در قبضه خیاطان بود؛تابلوهای خیاطی فارس در تصویر دیده می شود
پس از چند نفر غیر ایرانی که نام برده شد یکی از اولین مغازه های خیاطی
ایرانی دارای تابلو توسط استاد علی محمد میرزامحمدعلی نراقی اهل شهر نخبه
پرور نراق در خیاط خانه پارس تهران شروع به کار کرد. چون استفاده از مشخصات
کامل این چهره چیره دست کمی دشوار بود وی را اکثرا استاد نراقی خطاب می
کردند و نراقی در خیاط پارس تا مدت ها خوش دوزترین خیاط تهران بود. کم کم
انبوهی از مغازه های خیاطی از خیابان سعدی تا اطراف خیابان فردوسی و اجتماع
آنها در خیابان لاله زار، مردم بیشتری را به آنجا می کشاند.
بعدا اربعی
یزدی و هاشم اسدی مغازه ی مشابهی به نام فارس دایر نمودند . آنها پا به
پای میرزامحمدعلی نراقی به ابداع و گسترش خیاطی پرداختند.
استاد علی محمد نراقی سال 1348 در سفر اروپایی خود مِتُد مولر آلمان را وارد ایران نمود و آن را به نام ایشان ثبت نموده اند . دوره کامل متد مولر را در آلمان آموزش دید و پس از دریافت دیپلم مربوطه سالانه به این کشور مسافرت داشت و حاصل تجربیاتش را در اتحادیه خیاطها به شاگردانش تعلیم داد. بر این اساس استاد نراقی اولین طراح و تولید کننده تمام صنعتی پوشاک در ایران است. سومبات هاقوپیانس تازه کَند مشهور به هاکوپیان که از دوران نوجوانی وارد حرفه خیاطی شد یکی از شاگردان کلاس آموزش خیاطی استاد علی محمد میرزامحمدعلی نراقی است و سال ۱۳۴۹ کارگاه کوچکی را در تهران راه اندازی نمود . پس از استاد نراقی نیروهای هاکوپیان جهت دوره مُد به اروپا عزیمت نمودند .
فعالیت نراقی باعث شد در شخصیدوزیها این کار اشاعه پیدا کرده و از سال
1351 به بعد در تولیدیها هم استفاده شود. آن زمان بیشتر لباسهای موجود در
ایران از مارکهای فرانسوی و ایتالیایی بودند و بیشتر بوتیکها از چهار
راه ولیعصر به بالا قرار داشت. تعدادی از آنها در میدان هفت تیر فعلی تجمع
کردند و بورس لباس در هفت تیر از زمان ایده آقای نراقی شکل گرفت.
یادآوری
می گردد مِتُد مولر نزدیک 140 سال قدمت دارد. میشل مولر آلمانی در یک
خانواده فقیر زندگی میکرد و زمانی که در مدرسه زمین خورد و سر زانوی
شلوارش پاره شد، از ترس والدین آن را با ظرافت زیاد رفو کرد به طوری که کسی
متوجه پارگی نشد. دوستان او هم درخواستهایی برای این کار داشتند و همین
موضوع باعث شد او کم کم به خیاطی علاقه مند شده و به طور حرفه ای مشغول به
این کار شود.
نمایی زیبا از کوه اُل شهر تاریخی نراق
استاد علی محمد میرزامحمدعلی نراق به زادگاهش شهر نراق عشق می ورزید و
آنجا را فراموش نمی کرد . نراقی ها هم به او مباهات می کردند که شخصیت
برتری در حرفه مشخصی فعالیت دارد . مادر محترمه و مومن ایشان در نراق منزل
داشت و علی محمد مرتب به او سرکشی می کرد تا اینکه خانه را فروختند .
اتحادیه
صنف خیاطان زنانه و مردانه تهران و حومه سال 1324 راه اندازی گردید ولی
استاد نراقی سه دوره پیاپی رئیس این اتحادیه بود و طی 17 سال تحول شگرفی
در این حرفه ایجاد نمود .
از سال 1340 الی 1344
از سال 1346 الی 1350
از سال 1350 الی 1357
یکی
از قراردادهای مکان اتحادیه صنف خیاطان توسط موجر آقای حجت پوستین چی(عضو
هیات مدیره و رئیس شورای راهبرد امور فنی بیمه اتکایی ایرانیان) فرزند حاج
علی اصغر و مستاجر آقای علی محمد میرزا محمدعلی نراقی فرزند حسین تاریخ
24 اردیبهشت 2537(1357) در دفترخانه اسناد رسمی به امضای طرفین رسیده است.
چهارده وزیر ؛ نخست وزیر ؛ جنتلمن ها ؛ مسئولین ؛ استاندار ؛ فرماندار و شخصیت های سیاسی و اجتماعی و ... کُت و شلوارهایشان توسط خبره ترین دوزنده کشور استاد علی محمد میرزا محمدعلی نراقی با قیمت بالاتر از خیاط خانه های دیگر دوخته می شد و بر این اساس به نراقی پنجه طلا مشهور شده بود . استاد نراقی مسلمان و شیعه اثنی عشری بود و به نهضت آیت الله سید روح الله خمینی(ره) علاقمند بود و با وجودی که اغلب مسئولین دولت قبل از سال 1357 جهت دوخت لباس به وی مراجعه داشتند لیکن هیچ وابستگی فکری و سیاسی به آنان نداشت .
نمای از اتحادیه خیاطان تهران در خیابان ارباب جمشید که سال ها استاد علی محمد میرزامحمدعلی نراقی داخل آن تلاش داشت
نراقی شاگردان زیادی دارد ولی چند نفر از خبره و برترین شاگردان استاد علی محمد ؛ میرزا محمدعلی نراقی عبارتند از :
* آقای سُومبات هاقوپیانس(هاکوپیان) تازه کند متولد 1323 تبریز مدیر عامل ؛ عضو و رئیس هیئت مدیره در شرکت واحد صنعتی پوشاک هاکوپیان از شاگردان کلاس درس استاد نراقی بود .
* سید باقر آرام فر
* سید اسماعیل نصیری اهل کاشان
* محمدابراهیم ثابتیان
* عباس احمدی فرزند علی محمد اهل تفرش
* مرتضی بیات زرندی مطلق(برادرِ آهنگساز بابک بیات)
استاد نراقی صاحب دو پسر و یک دختر بود که دختر و یکی از پسرها از طریق بورسیه ای که دولت وقت در اختیارشان گذاشت به ایالات متحده آمریکا عزیمت نمودند . پسر دیگر هم بعدا در آمریکا ساکن شد . همسر نراقی و مادر سه فرزند در ایران فوت کرد و علی محمد مجبور به تجدید فراش گردید . همسر دوم وی قبلا همسر یک سرهنگ بازنشسته ارتش بود و برای علی محمد از این ازدواج فرزندی حاصل نشد .
سرانجام استاد علی محمد میرزامحمدعلی نراقی تاریخ 0 آبان 1369 در سن 80 سالگی بدرود حیات گفت و چون از قبل در گورستان معروف امامزاده عبدالله شهر ری تهران دارای آرامگاه خصوصی بود و همسرش در آنجا دفن بود به همراه خیل علاقمندانش تشییع و در آنجا به خاک سپرده شد .
آستان مقدس امامزاده عبدالله (ع) شهرری
این پژوهش برای اولین بار توسط سایت سلحشوران شهر نراق تهیه گردید فلذا هر گونه استخراج از مطالب نیاز به ذکر نام منبع می باشد .
سایت سلحشوران شهر نراق ؛ از جناب آقای علی پیچکاه فرزند محمدابراهیم اهل
فیروزکوه مدیر اجرایی اتحادیه صنف خیاطان زنانه و مردانه تهران و حومه بابت
مساعدت و احترام در اتحادیه مذکور تشکر می نماید .