نراق اولین شهری که محصول گران قیمت جوزغندش ثبت میراث فرهنگی گردید

بر اساس گزارش سایت سلحشوران شهر نراق ؛  جوزغند شهر تاریخی نراق گرانترین میوه ایران زبانزد خاص و عام است و مشتریان ایرانی و خارجی ویژه خود را دارد . مدت ها طول کشید تا زنان سختکوش نراق با تولید مضاعف این محصول مرغوب را به رخ مشتریان بکشند و سرانجام موفق شدند تا پرونده این محصول منحصر به فرد را با کمک مسئولین ذی ربط وارد سیکل اداری نمایند .

بر این اساس روز چهارشنبه 30 دی 1394 جلسه ای در سازمان میراث فرهنگی تهران پایتخت ایران برگزار شد و جوزغند شهر نراق از توابع دلیجان استان مرکزی در میراث فرهنگی ناملموس(معنوی) ایران به شماره ثبت 1130 به تایید رسید .
طی این چهار سال به دفعات مراحل صفر تا صد تولید و ساخت جوزغند توسط زنان هنرمند نراق در سیمای تهران و اراک بازتاب داشت و هر سال جشنواره های جوزغند در نراق برگزار و مدعوین و مردم از سراسر ایران از این جشنواره بازدید داشته و فیلم و کلیپ های متعدد در این ارتباط تهیه و منعکس گردیده است .

از بین مناطق روستایی و شهری که مبادرت به ساخت جوزغند می کنند و در شُرُف ثبت یا تشکیل پرونده میراث فرهنگی ناملموس(معنوی) هستند ؛ نراق اولین شهری است که افتخار دارد ثبت جوزغند این محصول منحصر به فرد را به نام خود بداند .

معنی جوزغند

فرهنگ معین یکی از معانی تعریف‌شده برای جوزغند را جوز شفتالوی خشک‌شده و غند، آگند یا آکند یعنی افکندن آورده است .

لغت نامه دهخدا : جوزاغند. هلو یا شفتالوی خشک کرده که مغز گردو در میان آن آکنده باشند .

نحوه ساخت جوزغند

تهیه جوزغند نراق  کار پر زحمت و با دقتی است و در گذشته به عنوان یک کالای تشریفاتی و لوکس مانند دیگر شیرینی ها استفاده نمی شد بلکه به عنوان یک وعده غذایی برای زمان هایی که امکان طبخ غذا فراهم نبود، مورد استفاده قرار می‌گرفت. به همین دلیل در گذشته هر کس که از شهر مسافرتی هر چند کوتاه داشته مقداری جوزغند همراه خود می برد.

جوزغند معمولا با هلوی محلی (اَلگ) درست می‌شود . زنان کوشا و خوش ذوق شهر نراق پوست این میوه‌ها را گرفته، هسته آنها را جدا کرده و آن را با معز گردوی آسیاب شده، خاک قند، دارچین و هل پُر می‌کنند. بعد میوه را خشک کرده و به عنوان سوغات محلی می‌فروشند .

تاریخچه جوزغند در کهن شهر تاریخی نراق

تاریخچه این شیرینی محلی و خوشمزه مربوط به بیش از 500 سال است و از دوران صفویه بیشتر مورد توجه قرار گرفت . این تحفه ارزشمند کالری و پروتئین بالایی دارد که چندین ماه می‌توان آن را نگهداری کرد .

طی چندین مرتبه زلزله و سیل و بعضا خشکسالی که منطقه را فرا گرفت جوزغند بهترین خشکباری بود که مردم به راحتی حمل و حتی در جیب کودکانشان می گذاشتند تا از گرسنگی نجات پیدا کنند .

جوزغَند نارنجک لُپی بین رزمنده‌ها در جبهه

جوزغند نه فقط محبوب‌ترین و گران‌ترین سوغات نراق، بلکه خوراکی محبوب رزمنده‌ها در جنگ تحمیلی عراق بر علیه ایران هم بود. این شیرینی به خاطر حجم کم و کالری بالا در بین اقلام دیگر طی هشت سال دفاع مقدس توسط زنان فداکار نراق آماده و به جبهه های نبرد در سرحدات فرستاده می‌شد .

بین سلحشوران شهر نراق در جبهه جوزغند به نارنجک لُپی معروف بود چون معتقد بودند بعد از خوردن آن در شکم منفجر می شود و انرژی خود را آزاد می کند .
از این محصول ارزشمند به عنوان وعده غذایی در عملیات های جنگی قابل استفاده و به عبارتی نوعی جیره جنگی محسوب می شود که بیشتر بین رزمندگان شهرهای استان مرکزی و قم مورد استفاده قرار می گرفت .

راه یابی جوزغند شهر نراق در مراسم پیاده روی نجف به کربلا

از اربعین حسینی(صفر ۱۴۳۳ برابر دی ۱۳۹۰) به بعد مردم مومن شهر نراق در مسافرت عراق مسیر نجف تا کربلا را پیاده طی می کنند یکی از مواد نیروزا و مقوی که در کنار سایر آجیل های مختلف مورد مصرف قرار می دهند تا مقاومتشان افزایش یابد جوزغند زادگاهشان می باشد .

این تحفه گران بها توسط زائران نراقی برای عراقی هایی که مُوکب و منازلشان در اختیار آنها قرار می گیرد هدیه داده می شود . فرزندان عراقی ها اربعین هر سال منتظر هستند تا نراقی ها برایشان جوزغند ببرند تا کامشان شیرین و با حلاوت گردد .