مصالحه مال شراکتی حاج محمد جعفر فرزند منصور بیک نراقی با همشیره زاده هایش آقاجان ، حسین و حسن بیک فرزندان کریم نزد آقا محمد حسین وکیل رعایا در 158 سال قبل - سند شماره 406
تبیین این متن که وقیقه از برای رفع قیل قال(مباحثه) ........ فخرالحاج حاجی محمدجعفر خَلف مرحمت شان آقا منصور بیک نراقی تنخواهی به رَسم شراکت ابوالحسن همشیره زاده خود استاد آقاجان خلف مرحمت شان استاد کریم نمود و مدت چهار سال طول معاملات و زمان داد و ستد او کشیده بود در ذیل التاریخ که به حساب رسیدگی شد اختلافات زیاد و کم و بیش در حساب حاصل شد که عاقبت منجر به خدمت اولیای شرع مطاع و تصدیق تجار شد که به هیچ وجه امر آنها نمی گذشت .
بعد از تجلیس اجلاس مکرره و صدور احکام شرعیه از قدری دعاوی و بقای دعاوی های دیگر عالیشانان رفیع مکانان آقا محمدحسین وکیل رعایا و آقا حسین(محمد حسین) و آقا حسن بیک(محمد حسن) برادران استاد آقاجان کَمَر همت بر میان بسته از روی خیراندیشی و مصلحت بینی و ملاحظه آبروی طرفین از روی مصالحه علی قانون شرع عالیشان آقا محمد حسین مصالحه نمود جمیع حقوقیکه والد خود ..... ادعا می نمود من جمیع الجهات به آقا حسین و آقا حسن بیک به ضمیمه پنج مَن بوزن شاه جو بومی نراق به مال المصالحه یکصدو سی تومان رایج سلطان ریال ۲۶ نخود که از مال خالص خود برعهده گرفته بدهند و در ضمن العقد خارج شرط شرعی نمود که والد خود حاجی محمد جعفر از روی فتوای شرع علاوه بر یکصدو سی تومان الی هفتصد تومان آنچه بر استاد آقاجان شرعاً ثابت نمود و حکم حاکم مسلّم
من جاز له الحکم آورد او عین الحال خود را مجاناً به والد خود بدهد و صالحه ایشان به قسَم شود خود او .... قَسَم یاد نماید چنانچه ...از قسم نمود خود از عهده برآید و نیز آقاحسن بیک و آقا حسین بر خود التزام نمودند که چنانچه استاد آقاجان از مال المصالحه یکصدو سی تومان را کافی نماید از عین المال خود مجاناً داده متعدی به هیچ گونه عذری نشود جمیع قواعد شرعیه به نوع صحیح و مستحسن(نیکو) به عمل آمده و این واقعه قطع شده.
وکان فی شهر صفر المظفر مطابق سال فرخنده مال سنه 1284
1 صفر 1284 (برابر 14 خرداد 1246)
بازخوانی حاشیه سند :
مبلغ یکصدو سی تومان مال المصالحه که بر ذمه آقایان آقا محمد حسین و آقا محمد حسن موصوف متن است به موافق ...جداگانه دریافت نمودم
فی شهر صفر المظفر سنه 1284
1 صفر 1284 (برابر 14 خرداد 1246)
مُهرهای نراقی ها پای سند مصالحه :
مُهر : عبده الراجی آقاجان
مُهر : عبده الراجی آقاخان
مُهر : عبده الراجی محمد حسن
مُهر : محمد الحسنی کاظم
مُهر : محمد تقی
مُهر : یا امام رضا
مُهر : یا غفار
مُهر : عبده ابوتراب ابن میر محمد
مُهر : عبده الراجی اسماعیل محمد
مُهر : غلام سلیمان شاه مردان
تهیه و بازخوانی چنین سندهای نادر که بیش از یک قرن و نیم قدمت دارد خیلی مشکل و کار هر کسی نیست و از عهده یکی از برترین بازخوان های کشورهمچون استاد حاج سیّد مجتبی غفاری نراقی بر می آید که بر خود واجب می دانیم از تلاش های خستگی ناپذیر ایشان قدردانی داشته باشیم .
