گیاه گل گاو زبان در طبیعت سر سبز شهر نراق
نراق بخشی از شهرستان دلیجان در استان مرکزی به میزان مورد نیاز گیاهان مختلف در آن رشد می کند . قرنها مصرف گل گاوزبان در نراق رایج بوده و همچنان زنان و مردان این دیار به جهت احساس آرام بخشی آن در طب سنتی مورد استفاده قرار می دهند .
گل گاوزبان طبیعتی گرم و تر دارد . این گیاه پر فایده دارای خواص آنتی اکسیدانی ، ویتامین ث ، فلاونوئید ، آنتو سیانین ، کلسیم و منیزیم می باشد که در درمان بسیاری از بیماری ها کاربرد دارد . فلاونوئید های موجود در گل گاوزبان موجب آرامش روان و کاهش غم و اندوه می شود از این رو ، با مصرف دَمنوش گل گاوزبان می توان از میزان استرس ، غم ، افسردگی و عصبانیت کاست .
موجب افزایش ادرار و تعرق می شود و بدین طریق سموم اضافه را از بدن خارج می کند ، مصرف دمنوش آن می تواند در کاهش تب و عفونت در بدن مؤثر باشد .
دارای خواص ضد التهابی و ضد عفونی کننده است که برای درمان مشکلات تنفسی مؤثر است ، دمنوش این گیاه ، عسل و آبلیمو برای درمان گرفتگی صدا ، گلو درد ، سرفه و برنشیت مفید است .
جویدن برگ های تازه گل گاوزبان می تواند برای درمان برفک ، آفت و عفونت دهان مفید باشد . علاوه بر تنظیم برخی هورمون ها ، به درمان نوسانات خلقی و عدم تعادل روانی در زمان یائسگی نیز کمک می کند . غنی از منیزیم است که در پیشگیری از سرطان مفید است ، همچنین مصرف مکمل
های حاوی گل گاوزبان در کاهش تکثیر سلول های سرطانی نیز مؤثر است .
پتاسیم موجود در آن موجب می شود تا خطر ابتلا به سکته و مشکلات قلبی به طور چشمگیری کاهش پیدا کند و به بهبود سلامت قلب کمک کند . دارای فلاونوئید است که موجب افزایش تمرکز حواس و قدرت ذهنی می شود ، مصرف عصاره ی گل گاوزبان برای درمان اختلال حواس و بیش فعالی نیز مفید است . روغن گل آن موجب تنظیم عملکرد روده می شود و تحرکات روده را افزایش می دهد که برای بیمارانی که درگیر تنبلی روده هستند مفید است .
آلکوالویید موجود برای درمان و کاهش التهاب مفید است ، دم کرده ی گل گاوزبان یا روغن آن برای درمان آرتریت یا روماتیسم مؤثر است .سرشار از اسید های چرب اصلی است و برای درمان خشکی پوست مفید است ، مصرف موضعی روغن دانه های این گیاه برای کاهش خارش پوست مؤثر است .
دارای خواص ضد التهابی است و استفاده از روغن آن برای تسکین و درمان درماتیک یا التهاب پوستی بسیار مؤثر است . روغن آن حاوی اسید های چرب و آنتی اکسیدان هاست که به آبرسانی و مرطوب سازی پوست کمک می کند . روغن گیاه را بر روی پوست بمالید و بعد از نیم ساعت با صابون سبک بشویید . مصرف عصاره اش برای درمان مشکلات هورمونی مفید است . دارای خواص ضد عفونی کننده است و مصرف آن علاوه بر ادرار آور بودن ، برای درمان عفونت دستگاه ادراری نیز تأثیرگزار است . اسید های چرب موجود در روغن گیاه ، به درمان موهای آسیب دیده و خشکی کف سر کمک می کند ، روغن گل آن رطوبت از دست رفته موها را باز می گرداند و موجب درخشش موها می شود .
غنی از اسید های چرب مورد نیاز برای مو است . روغن آن، از سست شدن پیاز مو جلوگیری می کند و ریزش مو را کم می کند . در صورتی که دچار خارش کف سر و یا شوره هستید ، روغن گل گاو زبان تا حد زیادی خارش کف سر و شوره را کم می کند ، سعی کنید هفته ای دو بار کف سر خود را با روغن آن ماساژ دهید . منجر به افزایش فشار خون می شود و افرادی که درگیر بیماری فشار خون هستند ، از مصرف بیش از حد خودداری کنند .
موجب افزایش خونریزی می شود ، کسانی که به تازگی عمل جراحی انجام دادند و یا زخمی بر روی بدن خود دارند بهتر است از مصرف گیاه یا روغن آن خودداری کنند .
تاریخ کاشت بذر از اواخر اسفند ماه تا خرداد ماه است ، بذر طی 5 تا 21 روز و در دمای 21 درجه سانتیگراد جوانه می زد . بیش تر در بلندی های مناطق مختلف مانند نراق ، رامسر و شهسوار به صورت خودرو و نیز زراعی هم وجود دارد . شرایط آب و هوایی کوهستانی سردسیر و نیمه مرطوب که در طول فصل های بهار و تابستان دارای باران های متناوب هستند ، برای کشت این گیاه مفید است .
مقاله ای از دکتر محمد ترابی نراقی اهل شهر تاریخی نراق عضو هیئت علمی آموزش و پرورش و عضو انجمن گیاهان دارویی کشور و زیست شناسان ایران