نامه محمد علی نراقی از تهران به فضل الله نراقی معاون التجار در نراق و گلایه از عدم رسیدن پول توسط چاپار و بلاتکلیفی ، بیش از یک قرن گذشته - سند شماره 612

بتاریـــــخ 13 ربیع الاول 1335(برابر 17 دی 1295)
نـــــراق
حضور محترم مستطاب اجل امجد عالی آقای معـاون التجّـــــار(فضل الله نراقی فرزند محمد جواد) تاجـــــرنراقـے
قربانـــــت گردم
هشتم ربیع الاول(8 ربیع الاول 1335 برابر 12 دی 1295) جوف(داخل) پاکت حضرت اجلّ آقای معــاون الممالک(میرزا غلامحسین خان امینیان نراقی فرزند حاج میرزا محمد خان معاون الممالک) عریضه عرض کردم ، البته رسیده است.
حال تحریر هم این مختصر را مصدّع و خاطر شریف را مستحضر میدارم از بابت وجهی که قرار بود علیا مخـــدّره همشیره آقامحمـّد قرض کرده بفرستید و حضرت مستطاب عالـے در تاریخ پنج صفر(5 صفر 1335 برابر 10 آذر 1295) مرقوم فرموده بودید که الی سه روز دیگر حتماً وجه میرسد که حرکت نماییم.

بنده هم بر حسب امر سرکار که نقل صحیح فرموده بودید که سه روز دیگر وجه میرسد تهیه حرکت خود را دیده بودم که امروز چاپار(پیک – نامه بَر) خواهد آمد و مسلّم وجه میرسد و حرکت خواهم کرد. بدبختانه چاپار وارد شد و کاغذ مورخ ۹ربیع الاول...جناب معاون الممالک رسید و از حضرتعالـے به هیچ وجه دستخطی نرسید.خیلی خیلی اسباب حیرت و تعجب شد که با آن قول که سرکار داده بودید دو سه روز دیگر وجه میرسد و حالا ۱۳ ربیع الاول میباشد و به هیچ وجه خطی هم از سرکار زیارت نشده ، چه علت داشت؟ مخصوصا این عریضه را با کمال عجله حضور مبارڪ عرض مینمایم تمام معطلی بنده رسیدن وجه است که فوراً  حرکت نمایم و منتظر بودم این وجه امروز خواهد رسید و با همین پُست حرکت خواهم کرد.
برعکس...هم از سرکار عالـے نرسید.حالیه عرض میکنم و استدعای چاکرانه مینمایم چنانچه این وجه به موجب قولی که پنج صفر داده بودید میرسد،فوراً برسانید که تا برفی نیامده حرکت نمایم و هرگاه به مسامحه(سهل انگاری) و مماطله(معطل کردن) است و نخواهد رسید،آنرا هم استدعا دارم که به فوریت مرقوم فرمایید که بنده منتظر و چشم به راه نباشم.

زیرا میدانید اینکه بنده بخواهم حرکت کنم یک ترتیبی دارد و هرگاه وجه نرسد و حرکت موقوف شود آنهم یک ترتیبی دارد. بنده فعلاً تمام همّم مصروف به حرکت است که به رسیدن وجه عازم شوم و مسلماً هرگاه امروز وجه رسیده بود با این پُست حرکت میکردم و این معنی را هم میدانید که انتظار و چشم به راهے بد است! خواهشمندم که به فوریت جواب و تکلیف را مرقوم فرمایید. چنانچه وجه میفرستید که فوراً بفرستید و هرگاه مسامحه است آنراهم استدعا دارم عاجلاً جواب را مرقوم فرمایید که بنده تکلیف خود را بدانم. البته البته فوراً جواب را دستخط فرمایید که منتظر رسید این عریضه هستم. دیگر چه سفارشی عرض نمایم؟! خدمت والده آقا محمـــد و همشیره های آقا محمــد سلام برسانید. نورچشمان را دیده بوسی فرمایید.بنده زاده ها سلام میرسانند.
راستی چند کاغذ به همشیره آقا محمــد عرض کرده بودم،جواب هیچ یک را ننوشته اند! علت ننوشتن کاغذ ایشان چیست؟ از روزی که بنده یک همچه خواهشی از ایشان کرده ام یک خط از ایشان نرسیده! استدعا دارم علت او را مرقوم فرمایید.

همه روزه مُترصّد فرمایشات سرکار هستم.
خدمت خانـان آقای ناظـــم التجّــار(محمد کاظم نراقی ناظم التجار فرزند محمد جعفر فوت 1303 شمسی) و آقا محمـد عـلی( محمد علی فرزند محمد کاظم ناظم التجار فوت 1301 شمسی) و آقا حسیـن سلام برسانید.
...شده ام.
به مرگ من به مرگ من جواب را فوراً مرقوم فرمایید که چاکر بدانم نـــــراق آمدنی هستم تا طهـــــران ماندنی خواهم بود. دیگر چه سفارش عرض نمایم!
مـــددی   محمــدعلــی نـــــراقی

از جناب استاد حاج سید مجتبی غفاری فرزند سید محمود به جهت بازخوانی نامه تهران به نراق در 108 سال قبل سپاس گزار می باشیم .

از جناب آقای حمید سلطانی شایان فرزند اکبر از بابت تایپ و تنظیم نامه محمد علی نراقی به معاون التجار و بلاتکلیفی از نرسیدن پول قدردانی می کنیم .