اشعاری از حماسه آفرینی نایب حسین خان نراقی مقابل نایبیان کاشان

هو

آه از بیدادِ چرخ و اَز جفایِ روزگار
شیر مردی شد به چنگ حیله ی روبَه اسیر

ناموَر نایب حسین خان یکّه مردِ روزگار
آنکه بود اندر جهان در غیرت و هِمت شَهیر

نا جوانمردان شبانگاه از پَسِ دَر ناگهان
آن جوانمرد توانا را زدند از کینِ تیر

دست بگشودند روبَه خِصلتان بر کُشتنش
آنکه بودی شیر نر دَر پنجه ی قهرش حقیر

از جفایِ چند بی پا و سری از پا فِتاد
آنکه بر بیچارگان بود از مُروّت دستگیر

وانکه گلزار فُتُوّت بود از او جلوه گر
غرق خون شد همچو گل از کینه‌ی قومِ شَریر

دَر رهِ یاریِ مظلومان زِجورِ ظالمان
خاک شد از خونِ آن مظلوم دَر غُربت خمیر

کَرد شبها در میانِ خاک منزل آنکه بود
بر ضعیفان دلنواز و بَر تهیدستان ظهیر

تا که افسرد این چراغِ غیرت از بادِ ستم
روز عیشِ اهلِ دانش تیره شد از غَم چو قیر

تا فِتاد از دستِ ظلم این نخلِ همّت روی خاک
برقِ غم زد راد مردان را به گلزارِ ضمیر

سالها باید فلک را سیر تا از آب و خاک
آشکار آید چنین یکتا جوانمردِ دلیر

مرغِ جانش چون به گلزارِ جنان بگشود بال
شد  نراق از ماتَمش بهرِ مُحبّانش سعیر

مرد و زَن را شد پریشان خاطر از خورد و درشت
خَلق را شد دیده ها خونبار از بُرنا و پیر

چون به ناحق کُشته کَشت آن یکتَنه در راه حق
بر روان بادش هزاران رحمت از حقِ قدیر

از ستم چون شد شهید ناکسان شد در جنان
آستان حضرت شاه شهیدانش سریر

 غیر کاو آمد قتیل مرگِ روبَه فطرتان
هیچ نشنیدم که گردد صیدِ روبَه نَرّه شیر

از پی تاریخ سالِ قتل او با حال و زار
"خاوری " گفتا زِحیله روبَهی شد شیر گیر

سید احمد 1327 قمری(1288 شمسی)  

توضیحات نویسنده سایت سلحشوران شهر نراق :

1- سید احمد خاوری کاشانی فرزند سید هاشم واعظ ، ملقب به فَخرالواعظین و لسان‌الاسلام شاعر و سخنور آزادی‌خواه و ملای مشروطه‌خواه بود. او از اعضای انجمن سری آزادی‌خواهان، از فعالان ضد دیکتاتوری در دوران استبداد صغیر و از روزنامه‌نگاران و دولتمردان عصر مشروطه بود . خاوری تاریخ 28 محرم 1333 مطابق 24 آذر 1293 در کاشان دار فانی را وداع گفت و در ایوان شمالی زیارت پنجه شاه کاشان دفن گردید .

2- اصل دستخط شاعر سید احمد خاوری کاشانی مربوط به 115 سال قبل در اختیار سایت سلحشوران شهر نراق می باشد و برای اولین بار منتشر می گردد .

3- فشار روحانیون و مردم مسلمان و نایب حسین خان نراقی بر بابی های نراق افزایش یافت و عده ای از مُحرکین و فعالین محفل آنان تحت نام محفل اُلفت مجبور به ترک نراق شدند.
شکایت بابی ها که صاحب جاه و مقام بودند به سید عبدالله بهبهانی رئیس مجلس شورای ملی برده شد و به عالم برجسته حاجی میرزا فخرالدین نراقی نیز متوسل شدند که این قضایا در روزنامه شماره ٨٣ مجلس درج گردید .

القصه با مشکلاتی که نایب حسین برای عده ای از همولایتی های خود درست کرده بود با تلاش های میرزا فضل الله خان نراقی(معاون التجار) و میرزا غلامحسین خان (معاون الممالک) نایب حسین خان نراقی به عنوان نایب الحکومه نراق عزل گردید و به جای ایشان ضیاءالسلطان فرزند صدر راوَنجی به حکومت نراق منصوب گردید .

نایب حسین خان نراقی فرزند یوسف خان فرمانده قشون دولتی پنج شنبه تاریخ ۳۰ ذی القعده ۱۳۲۶ برابر ٣ دی ١٢٨٧ و مطابق ۲۴ دسامبر ۱۹۰۸ توسط نایب علی فرزند نایب حسین خان کاشی در جوشقان اِسترک به هنگام آب لَمبو کردن انار به ضرب گلوله کشته شد و پس از تشییع پیکرش توسط مردم نراق به قم منتقل و از طرف دولت به عنوان شهید میهن پرست در صحن اصلی مرقد حضرت معصومه(س) خاکسپاری گردید. روی سنگ قبر ایشان واژه شهید قید شده بود .

هرج و مرج منطقه و کشور فزونی یافت و سال ١٣٣٧ قمری(١٢٩٧ شمسی) در مقطع جنایات نایب حسین خان کاشی همدست وی رجبعلی خان بهرامسری آسترکی فرزند آرستم مناطقی از جمله نراق که دارای انبارهای غنی و جواهرات زیاد بود را مورد تاخت و تاز قرار داد . گرچه مبارزه و مقاومت هایی در مقابل چپاول و غارتگری های رجب صورت گرفت لیکن اوضاع کشور نابسامان و قوای دولت توان حل مشکلات و برقراری امنیت را نداشتند .
رجبعلی تاریخ ۶ جمادی الثانی ۱۳۳۷ برابر ۱۷ اسفند ۱۲۹۷ فضل الله نراقی فرزند محمد جواد موسوم به معاون التجار را به جرم عقیده و عدم پرداخت جریمه نقدی در روستای سینقانِ دلیجان به ضرب گلوله کُشت و مردم جنازه اش را در همانجا که به مصلی مشهور بود خاکسپاری نمودند . مصلی بعدا به مدرسه سینقان تبدیل شد .
بعد از طرف دولت عده ای از ژاندارمری مأمور قلع و قمع رجب شده با سوارهای شاه سَوَند و ضیاء السلطان راونجی و سلطان سید حسن خان دلیجانی با یک عَراده توپ نراق را محاصره نموده ولی سپاهیان رجب از نراق فرار کردند و قشون دولتی ناگزیر تا وَرزنه گلپایگان آنها را تعقیب نمود و در وَرزنه ٨٠ نفر از آنها را کشته بقیه به طرف کاشان متواری و جزء سوارهای نایب حسین کاشی جنایت پیشه شدند. دولت بقیه سوارهای رجب لر را از نایب حسین کاشی خواست و به طهران بُرد و اقدام به اعدامشان نمود.

خود رجبعلی هم که فرار کرده بود به دست یکی از مُلازمینش به نام حسنعلی برگله ای اهل برگله خمین و به حکم حسین خان قراکهریزی در مزرعه ای بین فرج آباد و قریه گهریز(بعضا جاپِلق هم عنوان می شود) در خواب به قتل رسید.

نایب حسین خان کاشی رهبر یاغیان و چهره جنایتکار تاریخ که به نایبیان کاشان مشهور هستند تاریخ ٢١ ذیحجه ١٣٣٧ برابر ٢۵ شهریور ١٢٩٨ در تهران اعدام گردید . فرزند خیانت پیشه اش سردار ماشاءالله خان کاشی نیز تاریخ ۷ شهریور ۱۲۹۸ در تهران اعدام شد .
نایب حسین خان کاشی به همراه فرزندانش از جمله ماشاءالله خان و نایب علی در شهادت عده ای از مردم از جمله  دو نراقی به اسامی  آقا علی نراقی روحانی برجسته و عالِم با شجاعت و نایب حسین خان نراقی دخالت مستقیم داشتند .
مقبره شهید آقا علی و والدینش در آرامگاه موسوم به نراقی ها در مدرسه آقا بزرگ نراقی در کاشان در زمان های مختلف مورد بازدید علاقمندان به تاریخ و فرهنگ سرزمین می باشد .