نامه اعتراض به دریافت مالیات زیاد از اهالی روستای راوَنجِ دلیجان به وزیر مالیه بیش از یک قرن - سند شماره 691
به مقام منیع حضرت اشرف آقای وزیر مالیه دامت شوکته بعرض میرساند
عریضه رعایای راوَنج(روستای راوَنج از توابع شهرستان دلیجان)
این مُشت رعایای فقیر راوَنج سه پُشت به طول ، وقایع نگار بودیم در زمان مرحوم آقای امین الدوله(احتمالا میرزا ابو طالب غِفاری) جزء حکومت بودیم .
چند سالی بود بواسطه دوستی مرحوم صدر راونجی(صدرالعلمای راونجی پدر زن سید احمد طباطبایی یزدی) به ظِل السلطان(سلطان مسعود میرزا فرزند ناصرالدین شاه) و آسایش خود ، راوَنج را جزو محلات و سایرالبلوک(شهرستان محلات استان مرکزی) نمود و حُکام سایرالبلوک بواسطه پیشکار خود میرزا احمد خان مستوفی که حال لقب پیشکار مالیه دارد نهصدو چهار تومان مالیات راوَنج را سالی هزار و دویست و کسری می گرفت .
حال هم میگوید در طهران صورت وزیر مالیه از من گرفته یک نهصدو چهار تومان یک فقره صد تومان تفاوت عمل یکفقره به اسم خودش دوازده تومان تعارف یکفقره به اسم آبدارخانه و فراش خانه و غیره بیست تومان یکفقره رِباط(کاروانسرا) دودهَک(روستای دودهَک از توابع شهرستان دلیجان) که بنای شاه عباس میباشد و مِلکی جمیع راونج است رعیت راونج علافی(فروشنده موقت غلات و علوفه) او را اجاره میدادند و وجه او را به جمع مالیات میبردند .
امسال پنجاه تومان مال رعیت را از مستاجرین رِباط(کاروانسرا) ، حکومت محلات و پیشکارش گرفتند و گفتند آقای وزیر مالیه جزء کتابچه خود کرده اند برای او میگیریم به ماها دخل ندارد . مقصود فقرا این است محض رضای خداوند برَسم کما فی السابق مالیات راوَنج جزء قم باشد زیرا که اهل سایرالبلوک غَرَض شخصی به ماها دارند و بار خود را دوش ما میگذارند و یکی آنکه اگر این حضرات از جانب وزارت مالیه است و بنا شده و عایدی اُمنای وزارت است حرفی نداریم .
محض رضای خدا صورت کل و جزء را مطابق دفترخانه و عایدی دفتر وقایع نگار به فقرا صورت بدهید که چیز فوق طاقت به ما نگذارند .
یکصد تومان تخفیف دادیم تا پارسال میبردند پار گذشته(سال قبل) هشتاد تومان به فقرا حساب کردند و بیست تومان او را ندادند که جزء آقای وزیر مالیه است .
حال هم مدتی است از جانب جمیع ولایات وکالت داریم و به آستان مبارک پناه آورده عرض حال مینمائیم محض رضای خداوند و وظیفه خود امروز ما را راحت فرمائید .
امر امر مبارک
از استاد ارجمند جناب حاج سید مجتبی غفاری فرزند سید محمود اهل شهر نراق بابت بازخوانی نامه اعتراض به دریافت مالیات زیاد از اهالی روستای راونج به وزیر مالیه بیش از یک قرن پیش سپاس گزار می باشیم .